Son 10 Yılda En Az 1803 İşçi İş Cinayetinde Yaşamını Yitirdi

 

İSİG Meclisi'nin işten atılan ve direnişleri süren Agrobay Seracılık işçileriyle dayanışma ve tarım iş kolundaki iş cinayetlerine, çalışma koşullarına dikkat çekmek amacıyla hazırladığı rapora göre İSİG önlemlerinin alınmaması nedeniyle son 10 yılda en az 1803 tarım işçisi iş cinayetlerinde katledildi.

İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Meclisi, İzmir'in Bergama ilçesi Dikili beldesinde bulunan ve “Avrupa’nın tek merkezden jeotermal enerji ile ısınan en büyük serası" olarak tanıtılan Agrobay Seracılık'ta Tarım İşçileri Sendikası üyesi oldukları için işten atılan ve 38 gündür mücadele eden işçilerle dayanışmak bu vesileyle tarım iş kolundaki iş cinayetlerine, tarım işçilerinin İSİG önlemlerinin neredeyse hiç söz konusu bile olmadığı çalışma koşullarına dikkat çekmek amacıyla son on yılın tarım iş kolundaki iş cinayetleri raporunu paylaştı.

İş cinayetleri raporlarına bakıldığında tarım ve inşaat iş kolu en fazla ölümün olduğu iki iş kolu. Bunun nedeni ise en basit işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinin dahi alınmaması.

Ulusal ve yerel basından , işçilerin mesai arkadaşları, aileleri ve sendikalardan edinilen bilgilere göre,

2013 yılında 122 işçi, 2014 yılında 140 işçi, 2015 yılında 202 işçi, 2016 yılında 177 işçi, 2017 yılında 154 işçi, 2018 yılında 184 işçi, 2019 yılında 190 işçi, 2020 yılında 215 işçi, 2021 yılında 149 işçi, 2022 yılında 180 işçi ve 2023 yılının ilk sekiz ayında 90 işçi olmak üzere; 2013 yılından bugüne en az 1803 tarım işçisi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.

Tarım işkolunda istihdam ve iş cinayetlerine direkt etki eden bir unsur ise “mevsimlik çalışma” olması.

Yıllara göre ortalamaya bakıldığında iş cinsyetlerinin aylara göre dağılımı ise şöyle: Ocak aylarında 6’şar işçi, Şubat aylarında 7’şer işçi, Mart aylarında 8’er işçi, Nisan aylarında 10’ar işçi, Mayıs aylarında 17’şer işçi, Haziran aylarında 20’şer işçi, Temmuz aylarında 22’şer işçi, Ağustos aylarında 24’er işçi, Eylül aylarında 19’ar işçi, Ekim aylarında 16’şar işçi, Kasım aylarında 10’ar işçi ve Aralık aylarında 9’ar işçi hayatını kaybetti.

Raporda tarım işçilerinin çok büyük bir çoğunluğu “sigortasız” çalıştırıldığına ve SGK İş Kazası İstatistikleri’nde yer almadığına dikkat çekildi. Tarım işçiliği mevsimlik etkiyle özellikle Nisan ayının sonu ile ivme kazanıyor ve bu ivme Kasım ayı başında sona eriyor.

Okulların tatil olması da bu ivme sürecinin içindeki ayrı bir sıçrama noktasını oluşturuyor.

İstihdamın genişlemesi ve güvencesiz çalışmanın/yaşamın temel olması iş cinayetlerinin de bu dönemde artmasının nedenini oluşturuyor. Mevsimlik çalışmanın yoğun olduğu dönemlerde ise iş cinayetleri en fazla işçileri taşıyan araçların devrilmesi, kaza yapması nedeniyle artarken toplu iş cinayetleri de dikkat çekiyor.

İSİG Meclisi raporunda tarım iş kolundaki toplu iş cinayetlerine de yer verdi.

Tarım işkolunda iş cinayetlerinin mesleklere göre dağılımı şöyle:

847 mevsimlik tarım/tarla işçisi, 451 çoban/hayvan çiftliği işçisi, 416 orman işçisi ve 89 ücretli çalışan balıkçı hayatını kaybetti.

Tarım işkolunda iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle:

Trafik, Servis Kazası nedeniyle 596 işçi; Ezilme, Göçük nedeniyle 344 işçi; Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 245 işçi; Şiddet nedeniyle 128 işçi; Yıldırım düşmesi nedeniyle 107 işçi; Kalp Krizi, Beyin Kanaması nedeniyle 101 işçi; Yüksekten Düşme nedeniyle 78 işçi; Elektrik Çarpması nedeniyle 54 işçi; Kesilme, Kopma nedeniyle 24 işçi; Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 23 işçi; İntihar nedeniyle 20 işçi; Patlama, Yanma nedeniyle 18 işçi; diğer nedenlerden dolayı 65 işçi hayatını kaybetti.

Tarım işkolunda iş cinayetlerinin cinsiyetlere göre dağılımı şöyle: 346 kadın ve 1457 erkek işçi hayatını kaybetti.

Tarım işkolunda iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı şöyle:

14 yaş ve altı 101 çocuk işçi,15-17 yaş arası 134 çocuk/genç işçi,18-24 yaş arası 252 işçi,25-34 yaş arası 218 işçi,35-49 yaş arası 446 işçi,50-64 yaş arası 363 işçi,65 yaş ve üstü 104 işçi,Yaşını bilmediğimiz 185 işçi hayatını kaybetti.

Tarım işkolunda iş cinayetlerinde ölen göçmen/mülteci işçilerin geldikleri ülkelere göre dağılımı şöyle:

130 işçi Suriye, 84 işçi Afganistan, 10 işçi Gürcistan, 10 işçi Türkmenistan, 7 işçi Rusya, 6 işçi İran, 2 işçi Azerbaycan, 2 işçi Özbekistan, 2 işçi Ukrayna ve 1 işçi Tacikistan’dan çalışmak için kalıcı ya da geçici olarak gelmişlerdi.

Tarım işkolunda sendikaların açıklamaları, taziyeler, sosyal medya paylaşımları, mesai arkadaşlarının bildirimleriiyle  tespit edilen  bilgilere göre iş cinayetlerinde ölenlerin 15’i (yüzde 0,83) sendikalı işçi, 1788’i ise (yüzde 99,17) sendikasız.

Tarım işkolunda 80 şehirde ve yurtdışında balıkçılık için gidilen üç ülkede iş cinayeti gerçekleşti.

İSİG Meclisi raporunda tarım iş kolunda iş cinayetlerinin önlenmesi için ise öncelikle örgütlenmenin sağlanması ve tarım işçilerinin taleplerinin netleştirilmesi gerektiğini vurguladı. Tarım iş kolunda iş cinayetlerinin önlenebilmesi için alınması gereken önlemler ve talepler ise şöyle sıralandı.

1- Köylüleri “mevsimlik” ve “gezici” işçiliğe zorlayan koşulların ortadan kaldırılması hedeflenmelidir. Bu noktada tarımda neo-liberal politikaların uygulanmasına son verilmelidir. Köyler yerleşime ve üretime uygun bir biçimde yeniden yapılandırılmalıdır. Ekolojiye ve gıda güvenliğine öncelik veren köklü bir Tarım Reformu yapılmalıdır.

2- Mevsimlik tarım işçilerinin temel haklardan (ücret, çalışma saati, sosyal güvence, sendikal örgütlenme) yararlanmalarını sağlayacak kapsamlı bir yasal düzenleme yapılmalı, dayıbaşılık kaldırılmalı ve halihazırda çıkarılmış yönetmeliklerin hayata geçirilmesi sağlanmalıdır.

3- Mevsimlik tarım işçilerine yönelik izole etme, aşağılama (örneğin fişleme) ve şiddet politikalarının önüne geçecek idari ve toplumsal tedbirler alınmalıdır.

4- Tarım işçilerinin çalıştıkları yerlerde başta sağlık ve eğitim olmak üzere hizmetlere ulaşımı için tedbirler alınmalıdır.

5- Çocukların eğitime ulaşmaları, sağlıklarının korunması en başta gelen sorundur. Kamusal bir politika oluşturulmalıdır. Periyodik olarak genel sağlık taramaları yapılmalı ve sağlık hizmetlerinden yararlanmaları ücretsiz olmalıdır.

6- Kadınların çalışma dışında üzerlerinde olan çocuk bakımı ve ev işleri için yerleşim alanlarında kreş, ortak mutfaklar ve çamaşırhaneler oluşturulmalıdır. Kadın sağlığına dönük çalışmalar yapılmalıdır.

7- Tarım işçileri için sağlıklı (temiz su, banyo ve lavabo vb.) ve sosyalleşme imkanı sağlayan barınma alanları oluşturulmalıdır.

8- Tarım işçilerinin çalıştıkları alanlara ulaşımı, uygun araçlarla ve güvenli bir şekilde yapılmalıdır.

 

Raporun Tamamı İçin Tıklayınız.