Doğrudan Açık Cezaevine Gönderme Düzenlemesi
İnfaz Kanunu’na getirilen bir düzenleme ile kanunu 14. Maddesine “doğrudan açık cezaevine gönderilme durumları” eklenmiştir. Düzenlemeye göre:
Aşağıdaki hâllerde hükümlüler hakkında verilen cezalar doğrudan açık ceza infaz kurumlarında yerine getirilir:
a)Terör suçları, örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları ile örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar ve cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlardan mahkûm olanlar ile ikinci defa mükerrir olanlar ve koşullu salıverilme kararının geri alınması nedeniyle cezası aynen infaz edilenler hariç olmak üzere, kasıtlı suçlardan toplam üç yıl veya daha az hapis cezasına mahkûm olanlar.
b)Taksirli suçlardan toplam beş yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm olanlar.
c)Adlî para cezası infaz sürecinde hapis cezasına çevrilenler.
d)9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu gereğince tazyik hapsine tabi tutulanlar
Açık Cezaevine Ayrılabilme Konusunda Getirilen Esneklikler
İnfaz yasasının geçici 9. Maddesiyle açık cezaevine ayrılabilme süreleri konusunda bir esneklik getirilmiştir. Düzenlemeye göre hapis cezası 10 yıldan fazla olanların açık cezaevine ayrılmaları için kapalıda geçirmeleri gereken 1/10’luk süre yerine üç ay öngörülmüştür. Tabi ki her suçu kapsamamaktadır. Kapsam dışında olan suçlar olarak aşağıda inceleyeceğimiz “istisna suçlar” başlığında sayılan suçları gösterebiliriz. Açığa ayrılma konusunda esneklik getiren düzenleme şu şekildedir:
“Türk Ceza Kanununun İkinci Kitap Dördüncü Kısım Dördüncü, Beşinci, Altıncı ve Yedinci Bölümünde tanımlanan suçlar, Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlar ve örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar hariç olmak üzere, toplam hapis cezası on yıldan az olanlar bir ayını, on yıl ve daha fazla olanlar ise üç ayını kapalı ceza infaz kurumunda geçirmiş olan iyi hâlli hükümlülerden ilgili mevzuat uyarınca açık ceza infaz kurumlarına ayrılmalarına bir yıl veya daha az süre kalanlar, talepleri hâlinde açık ceza infaz kurumlarına gönderilebilirler.”
Covid-19 Salgın Düzenlemesi
İnfaz yasasının geçici 9. Maddesindeki düzenlemelerden biri de salgın düzenlemesine ilişkin bir esnekliktir:
“Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle, açık ceza infaz kurumlarında bulunanlar ile kapalı ceza infaz kurumunda bulunup da açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanan hükümlüler, 105/A maddesi kapsamında denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazına karar verilen hükümlüler ve 106 ncı madde veya diğer kanunlar uyarınca denetimli serbestlik tedbirinden yararlanan hükümlüler, 31/5/2020 tarihine kadar izinli sayılır. Salgının devam etmesi hâlinde bu süre, Sağlık Bakanlığının önerisi üzerine Adalet Bakanlığı tarafından her defasında iki ayı geçmemek üzere üç kez uzatılabilir.”
Bu düzenlemeyle, açık cezaevinde bulunan ve de açığa geçmeye hak kazanmış olanlar adli kontrol şartıyla izinli sayılıp tahliye edilecektir. Cezaevinde hijyen koşullarını sağlamaktan aciz olan devlet, çareyi tutsakları geçici olarak evlerine göndermekte bulmaktadır. Burada söz konusu olan tahliye maalesef geçici bir tahliye olup, salgın tehdidi altında bulunan birçok tutsağın yararlanamayacağı bir haktır. Covid 19’a karşı geliştirilen geçici bir çözümdür; ancak birçok mahkumu kapsamaması, yasa yapıcıların salgın tehdidi altındaki tutsaklar için kalıcı bir çözüm üretemediğinin de göstergesidir.