< "Depremin Yaraları Sosyal Hizmet ve Sosyal Adaletle Sarılır"

 

SES Adıyaman Şubesi, 6 Şubat 2023 Maraş depremlerinin birinci yılında Adıyaman'a ilişkin Adıyaman İlinde Yaşanan Depremin Saha Gözlem Raporu'nu bir basın açıklaması yaparak paylaştı. Raporda Adıyaman'da halkın ve sosyal hizmet emekçilerinin yaşadığı sorunlar aktarılarak değerlendirme sonuçları ortaya konulan raporda, bir an önce yerine getirilmesi gereken taleplere yer verildi.

Sağlık Ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Adıyaman Şubesi üyeleri 6 Şubat 2023 Maraş depremlerinin birinci yılında Adıyaman İlinde Yaşanan Depremin Saha Gözlem Raporu'nu bir basın açıklamasıyla paylaştı.

Rapor için Adıyaman Konteyner Alanında bir araya gelen sağlık emekçileri "Depremin Yaraları Siyasi Kayırmacılıkla Değil Hak Temelli Sosyal Hizmet ve Sosyal Adalet Sarılır Affetmek Yok, Unutmak Yok, Helalleşmek Yok" yazılı pankart açtı.

Hazırlanan raporu SES Adıyaman Şube Eş Başkanı Halil İbrahim Aydın okudu. SES Eş Genel Başkanı Nazan Karacabey ise mevcut durum hakkında genel bir değerlendirme yaptı.

2023 yılının Şubat ayında yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremlerin, 11 ilde çok ciddi can ve mal ? neden olduğunu, 2018-2023 yılları arasında Çevre ve Şeh!rciilik Bakanı olarak görev yapan, tartışmalı kentsel dönüşüm politikalarının mimarı Murat KURUM ’un, 31 Ocak 2024 tarihinde depremlerde kaybeden insanların sayısını 130 Bin olarak açıkladığını hatırlatan Halil İbrahim Aydın, bu sayının, resmi makamların açıkladığı sayının çok daha üstünde olduğu bilindiğini ifade etti. Bilinmezlerin bu şekilde fazla olduğu, gerçeklerin hasıraltı edilmeye çalışıldığı, sorumluların adil bir şekilde yargılanmadığı bir ortamda Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası olarak depremin gerçekleştiği andan itibaren bölge halkıyla dayanışmada bulunduklarını ve üyeleriylr birlikte bölgeye profesyonel destek sunduklarını söyledi.

Depremin ardından bölge halkının bu bir yıllık süreçte yaşadıklarını, bölgede devam eden sorunları ve çözüm önerilerini nesnel ve bilimsel bir şekilde sunmanın, insan haklarını odağına almış bir sendika olarak görevleri olduğunu ifade eden Aydın "Deprem gibi insan yaşamını çok boyutlu etkileyen afetlerin yönetimi, afet sonrası yapılacak çalışmaların niteliği, sağlık ve sosyal hizmet uygulamalarının niteliğinin oldukça önemli olduğu bir kez daha anlaşılmıştır" dedi. Aydın ilk olarak, "Sosyal Hizmet Açısından Afet Sonrası Gözlemler"i bu gözlemlerden çıkardıkları "Sonuçlar Ve Öneriler"i açıkladı.

 

Gözlemler Yaşanılan afet sonrasında deprem bölgelerinde bulunan diğer illerde olduğu gibi Adıyaman ilinde de bu bir yıllık süreçte vatandaşların, grupların ve toplumun sorunlarının giderilemediği gözlemlendiğini belirten Aydın bu gözlemleri sosyal hizmet mesleği ve disiplini bağlamında yaptıklarını söyledi.

 

"Depremzedelerin Barınma, Isınma Kıyafet İhtiyaçları Halen Karşılanamadı"

Bir afetten etkilenen bireylerin temel ihtiyaçlarının karşılanmasının psikolojik ilk yardımın ilk adımı olduğunu söyleyen Aydın, afetzedelerin ihtiyaçlarını belirlenmesi için birden çok defa talep listeleri alınmasına rağmen afetzedelerin ihtiyaçlarının uzun bir süre karşılanamadığını belirterek "Bugün hala konteyner kentte kalan insanların battaniye, soba, klima, kıyafet gibi birincil ihtiyaçlarını karşılayamadıkları, sahada görevli sosyal hizmet emekçileri tarafından tespit edilmektedir"

 

"Altyapı Sorunları Devam Ediyor Ağır Hasarlı Binalar Güvenlik Riski Yaratıyor"

Adıyaman İlinde halihazırda alt yapı sorunlarının devam ettiğini ifade eden Aydın, "Şehirde elektrik ve su kesintilerinin devam ettiği bilinmektedir. Hava şartlarına bağlı olarak özellikle yağmur yağdığı zamanlarda şehir merkezi dahil olmak üzere su ve kanalizasyon taşkınlarının olduğu rapor edilmiştir. Ayrıca şehirde ağır hasarlı olup halen yıkılmamış binaların olması güvenlik riski teşkil etmektedir" dedi.

 

Psiko Sosyal Destek(PSD) Çalışmaları Yeterli Olamıyor

Bölgede görevlendirilen psikolog ve çocuk gelişimcisi sayısının yetersiz olduğunu, farklı bilimsel eğitimlere sahip kişilerin niteliklerine uygun görevlerde çalışmalarının yüksek fayda sağlayacağı da vurgulayan Aydın, bölgede hizmet veren ve diğer illerden de gelen sosyal hizmet emekçilerinden oluşan 90 kişilik bir ekipte sadece 4 psikolog ve 6 çocuk gelişimcisi bulunduğunu bu sayılar değişse de meslek grupları arasındaki orantısızlık değişmediğine dikkat çekti

 

"İç Donanım Ve Alt Yapı EBarınma İhtiyacı Hala Karşılanamıyor"

bazı kurumların, görevlendirdikleri personellere başlangıç aşamasından itibaren konteyner desteği sunmuşken sosyal hizmet emekçilerine konteyner tahsis edilmemesi nedeniyle sağlık emekçilerinin barınma konusunda mağduriyet yaşadığını söyleyen Aydın, depremden 6-7 ay sonra temin edilen konteynerlerde ise iç donanım ve altyapı eksikliği nedeniyle ihtiyaçların tam anlamıyla karşılanamdığını ifade etti.

 

"Suya Erişimde Büyük Sorun Yaşıyoruz"

Aydın, Sosyal hizmet emekçilerinin barınmak için kullandıkları konteyner kentlerde 3-4 gün süren su kesintilerinin olduğunu, kentte sadece bir tarım kredi kooperatifinin bulunduğu ve kooperatifin saat 18.00’da kapandığı, bu nedenle suya erişim noktasında emekçilerin büyük sorun yaşadığını vurguladı.

 

"Yemekleri Kendi İmkanlarıyla Sağlamak Zorunda Kalan Emekçiler Yetersiz ve Dengesiz Besleniyor"

Ayrıca geçmişte, bölge dışından gelen emekçilere sağlanan yemek hizmetinin halihazırda sonlandığını da belirten Aydın, halihazırda emekçilerin kendi çabalarıyla yemek ihtiyaçlarını karşılamaya çalıştıkları, bu durumun da yetersiz ya da dengesiz beslenmeyi beraberinde getirdiğini söyledi.

 

"DKÖ'lerin Sağladığı Faaliyetleri Kamu Kurumları Yerine Getirmeli"

Aydın bölgede görev yapan demokratik kitle örgütlerinin büyük kısmının bölgeden çekildiğini, faaliyetlerinin (kurs vb. etkinlikler) sonlanmasının bölge halkı açısından olumsuz etkisi bulunduğuna işaret eden Aydın, bu boşluğun kamu kurumlarınca bir an doldurulmasının elzem olduğunu ifade etti.

 

"Bölge Halkının Barınma Sorunu Halen Karşılanmadı"

Deprem sonrası süreçte enkazların kaldırılması, kamu kurumlarının faaliyetlerini kesintisiz sürdürmeleri, yaralıların tedavisi ile birlikte en önemli noktanın depremzedelerin barınma gereksinimin karşılanması olduğunu belirten Aydın, Ülke genelinde toplanan bağışların, bölgede insanların evlerine yeniden kavuşmalarını sağlamak bir lütuf değil gerekliliktir" dedi.

 

""Halk İhtiyaçlar İçin AFAD'a Ulaşamıpyor SES'e Aktarıyor"

AFAD personellerinin sayısının yetersiz olduğuna da dikkat çeken Aydın halkın birincil ihtiyaçlarını bölgede görevli sosyal hizmet em ilk lllllşlöekçilerine aktardıkları, AFAD yetkililerine ulaşmakta aporlanmıştır.

 

*Özel Gereksinimi Olan Çocuklar Eğitim Alamıyor"

Aydın, deprem sonrasında özel eğitim ihtiyacı içerisinde olan çocukların ise, ihtiyaçlarına yönelik eğitim alamadıklarını söyledi.

 

"Adıyaman ASH İl Müdürlüğü Koordinasyon Çalışmaları Yetersiz"

Adıyaman İl Müdürlüğünün oryantasyon ve koordinasyon çalışmalarının da yetersiz olduğunu söyleyen Aydın, diğer illerden gelen sosyal hizmet emekçilerinin direkt olarak sahada görevlendirildiğini, bu durumun çalışmaları bireysel yeterliliğe endekslediğini belirtti.

Düzenli aralıklarla yapılması gereken toplantıların gerçekleştirilmediği, gerçekleştirilen toplantıların ise istenilen faydayı sağlamadığının tespit edildiğini ifade eden Aydın "Depremzedelere yönelik Aile ve Sosyal Hizmet İl Müdürlüğünde Psiko Sosyal destek hizmetlerini sunan personelin yetersizliği nedeni ile düşük ücretle çalışan ve ek ders karşılığı çalışan olarak nitelendirilen Sosyal Hizmet Emekçileri çalıştırılmaktadır. Sosyal hizmet emekçilerinin sayıca yetersizliği nedeniyle Ankara, Antalya, Bursa, Erzurum, Hakkari İllerinden geçici görevlendirmeler yapılmış ancak son dönemde il dışından yapılan görevlendirmeler de azalmıştır" dedi.

 

"Destek Yardımlarına Bağımlı Hane Halkları Yaratıldı"

Bölge halkının iş bulma konusunda halen sorun yaşadığını, bu nedenle ekonomik ihtiyaçlarını karşılama noktasında zorlandıklarını söyleyen Aydın "Bölgede sosyal ve ekonomik destek yardımlarına bağımlı hane halkları yaratıldığı raporlanmıştır" dedi.

 

"Sosyal Hizmet Emekçileri Arasındaki Gelir Adaletsizliği Yaratıldı"

Bakanlık bünyesinde çalışan Sosyal Çalışmacı, Psikolog, Çocuk Gelişimci, Öğretmen, Sosyolog v.b. gibi branşlarda görevlendirilen ve zorlu şartlarda çalışan emekçiler arasında gelir farklarının daha da arttığını ve bunun , iş barışını bozduğunu vurgulayan Aydın "MEB'in uzman öğretmen ve başöğretmen gibi uygulamaları sonrasında aynı işi yapan emekçiler arasında ciddi ücret eşitsizliği oluşmaya başlamıştır. Söz konusu ücret eşitsizliğinin bir an önce giderilmesi gerekmektedir" dedi.

 

"Korunmaya Muhtaç Çocuklara Yakınları Bakamaz Durumda"

Adıyaman ilinde depremden dolayı korunmaya muhtaç duruma düşen 800-900 civarında çocuk olduğunun tespit edildiğini söyleyen Aydın bu çocuklar yakınlarının yanında bakımlarının sağlanmaya çalışıldığını, yakınlarının yanında kalan çocukların zaman içinde korunma altına alınması ihtiyacının ortaya çıktığını belirtti.

 

"Yeterli Kurum Olmadığı İçin Başka İllere Nakledilen Çocuklar Uyum Sorunu Ve Zorluklar Yaşıyor"

Aydın, "Aileler yakınlarının çocuklarına bakamayacak duruma gelmiş ancak devletin bu çocuklara hizmet veren kuruluşlarının kapasitesi yeterli olmaması nedeniyle uygun hizmet modelleri devreye sokulamamıştır". Adıyaman'da hizmet veren Çocuk Evleri ve Rehabilitasyon Merkezi fiilen kapatılmış, kurumlarda kalan çocuklar diğer illere nakil edilmiştir. Diğer illere nakledilen çocukların uyum sağlama aşamasında büyük zorluklar çektikleri, yakınlarından uzakta yaşamak zorunda kaldıkları bilinmektedir"

 

"ASH İl Müdürlüğü İlk 4 Ay Şiddet Dostlarını İşleme Almadı"

Depremin ilk dört ayına kadar şiddet dosyalarının Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğünce işleme alınmadığına dikkat çeken. Aydın, "Oysa afetlerde incinebilir grupları kadınlar ve çocuklar oluşturmaktadır. 21 metre kare alanda yaşamlarını sürdürmek zorunda olan bireylerin hane içerisinde yaşadıkları dezavantajlar görünür olmamakta, bu durum büyük travmalara neden olmaktadır" dedi. Halil İbrahim Aydın yapılan gözlemlere ilişkin sonuçlar üzerinden öneri ve talepleri ise şöyle sıraladı:

 

Öneriler Ve Talepler

* Depremin üzerinden tam bir yıl geçmesine rağmen zorlu kış şartlarında bölge halkının karşılanamayan ısınma gibi temel ihtiyaçları karşılanmalıdır.

* Bölge halkının güvenliği açısından binaların güvenli bir şekilde dönüşümü sağlanmalıdır. * Sosyal çalışma görevlisi tanımı altında bölgede görevlendirilen sosyal hizmet emekçilerinin, eğitimlerini aldıkları disiplinler göz önüne alınarak görevlendirmeleri sağlanmalıdır.

* Özellikle Yas Terapisi ve Afetlerde Sosyal Hizmet Çalışmaları kapsamında eğitimi bulunan personellerin görevlendirilmesi, AFAD Akreditasyonu almış kurumlardan öncelikli destek alınması yüksek fayda sağlayacaktır.

* PSD çalışmalarının konu hakkında formasyonu olan kişiler tarafından yapılması, bölgede görevlendirilen emekçilerin koordinasyonlarının sağlıklı bir şekilde sağlanması gerekmektedir. * Bölge halkının AFAD çalışanlarına ulaşımları kolaylaştırılmalıdır.

*MÖzel gereksinimi olan bireylerin, ihtiyaçlarına uygun eğitim ve bakım hizmetlerini almaları sağlanmalıdır.

*Depremzedelerin yerel ekonomik faaliyetlere ve işgücü piyasasına katılımları sağlanmalıdır. * Adıyaman İlindeki Sosyal Hizmet Kuruluşlarının kapasitesinin ve imkanlarının bir an önce iyileştirilmesi gerekmektedir.

* Engelli bireylerin ya da yaşlılık nedeniyle kaynaklara erişimde zorluk yaşayan vatandaşların ihtiyaçlarının karşılanması aşamasında kişiye özgü çalışmalar hayata geçirilmelidir.

* Aile içi ihmal ve istismar vakalarına yönelik önleyici politikaların hayata geçirilmesi, 6284 sayılı Kanunun etkin bir şekilde hayata geçirilmesi, kadınlara yönelik ilave psikolojik destek hizmetlerinin sunulması gerekmektedir.

* Çojcukların yaşadıkları psikolojik zorluklarla çalışmaya yönelik ‘Okul Sosyal Hizmeti’ uygulamasının ivedi bir şekilde hayata geçirilmesi gerekmektedir.

* Bölgede ihtiyacı karşılamaya yönelik, formasyonlarına uygun işlerde görevlendirilmek üzere, liyakat usullerine uygun sosyal hizmet emekçilerinin atamalarının gerçekleştirilmesi gerekmektedir."