İSİG Meclisi'nin hazırladığı rapora göre son 11 yılda gıda iş kolunda çalışan en az 407 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi.
Her ay düzenli olarak "İş Cinayetleri Raporu" hazırlayan İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Meclisi İstanbul Çatalca’da 19 Temmuz’dan beri hakları için mücadelede eden TekGıda-İş üyesi Polonez işçilerini selamlayarak direnen işçilerle dayanışmak ve gıda iş kolundaki güvencesizliğe dikkat çekmek için gıda işkolundaki iş cinayetleri raporunu hazırladı.
Türkiye tarihinin en büyük yoksullaştırma sürecinin yaşandığını ve Türk-İş, BİSAM ve İPA verilerine göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırının 19-20 bin TL’ye yoksulluk sınırı ise 60-65 bin TL’ye yükseldiğini ve sadece asgari ücretle çalışan milyonlarca işçinin açlık sınırının altında yaşadığını, dünyada gıda fiyatları gerilerken, Türkiye’de son 12 ayda mutfak enflasyonu yüzde 65’e ulaştığını hatırlatan İSİG Meclisi yoksulluk ve eşitsizliğin derinleştiğini vurguladı.
“Asgari ücretle çalışan ve geçinemeyen” Polonez işçilerinin TekGıda-İş Sendikası’nda örgütlenmesi üzerine 135 işçinin Kod 46 ile işten atıldığı ve işlerine geri dönmek için mücadele veren işçilerin polis saldırısına uğrayarak gözaltına alındığı "Polonez İşçileri İnsanca Yaşayacak Ücret Mücadelesi Veriyor" verdiği belirtilen açıklamada İSİG işçilerle dayanışma için 2013-2023 tarihleri arasında yaşanan iş cinayetileri raporunu paylaşıldı.
Gıda işkolunda son on bir yılda en az 407 işçi çalışırken hayatını kaybetti.
Raporda 2013-2024 yılları döneminde gıda işkolunda meydana gelen iş cinayetlerinin yıllara, nedenlerine, cinsiyetlere, yaş gruplarına, örgütlülük durumuna ve şehirlere göre dağılımlarına yer verildi.
2013 yılında 22 işçi, 2014 yılında 21 işçi, 2015 yılında 40 işçi, 2016 yılında 43 işçi, 2017 yılında 37 işçi, 2018 yılında 43 işçi, 2019 yılında 30 işçi, 2020 yılında 44 işçi, 2021 yılında 31 işçi, 2022 yılında 22 işçi, 2023 yılında 58 işçi ve 2024 yılının ilk yedi ayında 16 işçi olmak üzere;
2013 yılından bugüne kadar “en az” 407 gıda işçisi “iş cinayetleri”nde hayatını kaybetti.
Gıda işkolunda iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle:
Ezilme, Göçük nedeniyle 81 işçi; Trafik, Servis Kazası nedeniyle 71 işçi; Yüksekten Düşme nedeniyle 45 işçi; Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 45 işçi; Patlama, Yanma nedeniyle 36 işçi; Kalp Krizi, Beyin Kanaması nedeniyle 32 işçi; Şiddet nedeniyle 25 işçi; Elektrik Çarpması nedeniyle 22 işçi; İntihar nedeniyle 12 işçi; Kesilme, Kopma nedeniyle 11 işçi; Covid-19 nedeniyle 8 işçi; Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 6 işçi; diğer nedenlerden dolayı 13 işçi hayatını kaybetti.
• Makineye bir uzvunu kaptırma sonucu sıkışma, çok ağır yük ve forklift gibi iş makinelerinin altında kalma ya da çarpması, asansörde kabin ile duvar arasında sıkışma gibi ezilmeler ölüm nedenlerinde ilk sırada geliyor. İşçi servisleri ya da çoğunluğu işyerine ait araçlarla yapılan trafik kazaları ikinci sırada. Siloda, araçta, iş makinesinde ya da işyerinin üst katlarında çalışırken yüksekten düşmeler; kimyasal madde nedenli zehirlenmeler; yangın, kimyasal madde nedenli, siloya düşme nedenli boğulmalar; patlama ve yanmalar diğer öne çıkan ölüm nedenleri.
Gıda işkolunda 33 kadın ve 374 erkek işçi hayatını iş cinayetinde kaybetti.
• Ölen kadın işçiler silo; fırın; soğuk hava, fındık ve patates depoları; tavuk-hindi, makarna, konserve, süt, narenciye-kayısı paketleme, meyve suyu, dondurma, mantar ve şeker fabrikalarında çalışıyordu.
Gıda işkolunda iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı şöyle:
14 yaş ve altı 7 çocuk işçi,15-17 yaş arası 17 çocuk/genç işçi,18-29 yaş arası 88 işçi,30-49 yaş arası 174 işçi,50-64 yaş arası 79 işçi,65 yaş ve üstü 7 işçi,Yaşını bilmediğimiz 35 işçi hayatını kaybetti.
• Ölen işçilerin 24’ü çocuk işçi. Yüzde 6’lık oranla gerek tüm işkollarına gerek sanayiye göre daha yüksek bir çocuk işçi ölüm oranı var. Yaşından dolayı çalıştırılması yasak olanlar dahil tüm çocuk işçiler, iş öğrenme ya da hafif işlerde değil, diğer işçiler gibi işin tamamını yaparken hayatlarını kaybettiler.
Gıda işkolunda iş cinayetlerinde ölen göçmen işçilerin geldikleri ülkeler şöyle:
13 Suriyeli, 7 Afganistanlı, 2 Iraklı 2 Özbekistanlı, 2 Pakistanlı ve 2 Türkmenistanlı işçi hayatını kaybetti.
• Gıda işkolunda göçmen işçi ölüm oranı yaklaşık yüzde 7 ile tüm işkolları baz alındığında Türkiye ortalamasının yarım katı üzerindedir. Çoğunluğu kayıtdışı çalıştırılan göçmen işçilerin ana kitlesini Suriyeli ve Afganistanlı işçiler oluşturuyor.
• Gıda işkolunda iş cinayetlerinde ölenlerin 12’si (yüzde 2,94) sendikalı işçi, 395’i ise (yüzde 97,06) sendikasız işçi.
Gıda işkolunda 64 şehirde iş cinayeti tespit edildi.
• Tekirdağ-İstanbul-Kocaeli hattı, Sakarya-Bolu bölgesi, Bursa-Balıkesir havzası,
İzmir-Manisa-Denizli bölgeleri ile Konya, Mersin ve Gaziantep gıda üretiminin ve işçi ölümlerinin öne çıktığı yerler oldu.