Çocuk Bakımevi emekçileri, İş Kanunu'nda bir maddeye ek yapılarak işçi statüsünden çıkarılmaları nedeniyle, ellerinden alınan haklarını geri istemek üzere 4 Haziran'da Ankara'da Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı önüne gideceklerini duyurdu.

Çocuk Bakımevlerini az çok bilsek de orada çalışan emekçileri, hangi koşullarda çalıştıklarını bir çoğumuz bilmiyor. Çocuk Bakımevi emekçilerinin sosyal medya üzerinden yaptıkları duyuru üzerine Çocuk Bakımevleri'nde çalışan emekçilerin çalışma koşulları ve taleplerini Tüm Sağlık-İş Sendikası İzmir İl Başkanı Ülkü Şeyda Başaraner ile konuştuk.

- Çocuk Bakımevi emekçileri olarak 4 Haziran'da Ankara'da olacağınızı duyurdunuz çocuk bakımevi emekçileri hangi kuruma bağlı olarak çalışıyor?

Ülkü Şeyda Başaraner: - Çocuk Bakımevi emekçileri Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Çocuk Evleri’nde korunmaya ihtiyacı olan çoğunlukla dezavantajlı diye tabir edilen çocukların bakıldığı ev tipi işyerlerinde çalışan işçiler. Sürekli ya da geçici olarak koruma altına alınan çocuklar Çocuk Evleri Siteleri ya da Çocuk Evlerinde bakılıyorlar. Bu çocuklarımızın tüm bakımından burada “Bakım personeli” olarak görev yapan halk deyimiyle anne/babalar sorumlular.

-Çocuk Bakımevi emekçileri hangi iş kolunda gözüküyor. Sendikal örgütlenme durumları nedir?

Çocuk bakımevleri emekçileri 17 no’lu Sağlık ve Sosyal Hizmet iş kolunda çalışıyorlar. Toplu iş sözleşmeleri Öz Sağlık İş tarafından imzalanmış ancak Öz Sağlık İş mevcut durumu koruyan bir yerde duruyor. Tüm Sağlık İş’e bağlı bakım emekçileri bugüne kadar ilk defa örgütlenme ve mücadele etme fırsatı buldular.

-Çocuk bakımevi emekçilere şu an hangi statüde bulunuyor yani işçi statüsünde değiller süreli sözleşmeli mi süresiz sözleşmeli mi nasıl çalışıyorlar?

Bakım emekçileri 2014’de henüz taşerondayken İş Kanunu’na bağlı belirsiz süreli işçi iken 2828 No’lu Sosyal Hizmetler kanununun 16. Maddesine bir ek yapılarak iş kanununda istisnalar 4. maddesine bağlanıyorlar. 2018’de kadrolaşma olduğu söylenerek sözleşmeleri yenileniyor ancak aynı statüyle, Borçlar Kanunu’na bağlı, Aile Bakanlığı’nın ev hizmetlileri olarak çalışmaya devam ediyorlar.

Aile Bakanlığına bağlı çocuk evleri 2008’de tüm ülke çapında kuruldu. Şu an ortalama 2500 anne-baba bu evlerde çalışıyor

-Çocuk bakımı evi çalışanlarının görevleri neler,hangi hizmetleri veriyorlar ve hangi koşullarda çalışıyorlar?

Çocuk bakım evleri “ev tipi” olarak düzenlendiklerinden sanki bir kişi kendi evinin işlerini yaptırmak için işe bir kişiyi almış gibi bu anne babalar “evde çalışan hizmetliler” gibi çalıştırılıyorlar. Evlerde 0-18 yaş arasında altı ile on iki arasında çocuk bakılıyor. 3 anne/baba evi dönüşümlü 24 saat çalışma 48 saat dinlenme şeklinde yürütüyor. Bu çalışanların tayin hakları hiç yok. Fazla çalışma, gece çalışma gibi hesaplamaları kurumdan kuruma değişiyor.

Yazın izin dönemlerinde evler birleştirilerek izinler kullanılıyor. Çocuk evlerinde çalışan emekçiler evin her türlü işinin yürütülmesinden, çocukların her türlü bakımına, güvenliğine, alışverişine ve ödevlerinin yaptırılmasına kadar her şeyden sorumlular. Bu evlerde yalnız olan emekçilerin hiçbir iş güvenliği yok.

24 saat nöbetten çıktıktan sonra da okula, adliyeye, hastaneye gidecekleri götürmek, eğitimlere katılmak, kurum işleri gibi zorunlu ama karşılıksız çalışma da onları bekliyor.

-Çocuk Bakımevi emekçilerinin talepleri nelerdir?

Bakımevleri emekçileri öncelikle 2014’de tamamen kar amaçlı olarak, onları yasa dışı bir şekilde, kuralsız, esnek çalışmaya iten koşulları oluşturan borçlar kanuna bağlı ev hizmetlileri durumundan kurtulup, Aile bakanlığına bağlı işçiler olarak “İş Kanunu’na” yeniden bağlanmak istiyorlar. İş kanunundan men edilirken kaybettikleri vardiyalı çalışma, fazla çalışma, gece çalışması, işçi sağlığı iş güvenliği ve iş güvencesi gibi daha birçok haklarını kullanmak istiyorlar.

Bu nedenle 4 Haziran'da Tüm Sağlık İş öncülüğünde Ankara'da Aile Bakanlığı'nın önünde buluşacak olan bakım emekçileri mücadeleyi sonuna kadar götürmekte kararlılar.