Tarımsal ürün üretmekten vazgeçildiğinde, en temel ihtiyaçlarımızı bile ithal eder konuma getirildik. Topraklarımız verimsiz olduğu için olmadı bu üstelik.
Yahut üreten işçiye emekçiye sorularak yapılmadı. Devlet politikalarıyla, büyük tekellerin egemenliğini güçlendirmek için, başka yoksul ülkelerin emek güçlerinin sömürüsüyle ürettiklerini pazarlayabileceği tüketim havuzu haline getirildik.
2019 yılında gıda fiyatları, destekler ve daha bir çok konu gündem olurken, pek çok ülkede, açlık isyanlarının baş gösterdiği bir yıl oldu. Ülkemizde tarımla ilgili ne tür gelişmeler yaşandı kısaca değinmeye çalışalım ve 2020'ye dair sözümüzü söyleyelim...
1]2019’da da ithalat kararları tarımda en çok konuşulan, tartışılan konular oldu. Tarımdan adım adım el çektirilen topraklarımız çoraklaştırılırken, üretmeye elverişli olmasına rağmen özellikle sıfır gümrükle alınan buğday, soğan, fasulye, nohut, mercimek, patates gibi temel besinlerimiz çok konuşuldu. İthalatta sıfır gümrükle getirilen ürünler karşısında rekabet edemeyen küçük üreticilerin mahsulü tarlada kaldı. Bununla tezat şekilde gıda fiyatları pazarda %100'ün üzerinde artışla isyan ettirdi. Soğan 10 lirayı buldu. Halk arasında yoksulluğun sembolü olan "yiğit muhtaç olmuş kuru soğana, bilmem söylesem mi söylemesem mi" diye türküler yakılan soğana ulaşmak bir hayli güçleşti.
2]Ülkenin her tarafında tarım arazileri, ovalar, ormanlar, su kaynakları, göller yoğun istila altındaydı. Kazdağları’ndan Munzur’a, Salda Gölü’nden Alpu Ovası’na, Ege’nin verimli ovalarından Ergene’ye, Karadeniz’e yaşama dair ne varsa rant uğruna yok edilmek istenen ve buna karşı da mücadelenin sürdüğü bir yıldı 2019.
3]Çiftçi mazot, gübre, ilaç gibi girdilerdeki yüksek fiyattan şikayet ederken, zam şampiyonu %100 artışla elektrik oldu. Sulamada kullanılan elektriğe gelen zam üretimi tehdit eder noktaya ulaştı.
4]2019 tarım destekleri ancak 24 Ekim'de açıklanabildi. Mazot desteğindeki artışlar dışında dikkat çekici bir artış yapılmadı.
5]Tarım Şurası 15 yıl aradan sonra toplandı. Sektörün gelecek 5 yılını planlamak üzere 60 maddelik sonuç bildirisi yayınlandı.
6]Türkiye, ilk 10 ayda 7,6 milyon ton buğday ithalatı ile tarihi rekora ulaştı.
7]Rusya Federasyonu ilk kez Türkiye ve Yunanistan’a şeker ihraç ettiğini duyurdu.
Tarımda 2020’de neler olacak
1]İklim değişikliğinin etkileri 2020 yılında da artarak devam edecek.
2]İthalat yine ana gündem konularından birisi olacak. Toprak Mahsulleri Ofisi’ne her yıl olduğu gibi verilecek ithalat yetkisi ile sıfır gümrükle buğday, arpa, mısır, hububat ve bakliyat ürünleri ithal edilecek.
3]Çiftçi için yüksek girdi fiyatları nedeniyle bu yıl da üretim yapmak zor olacak. Üretici yüksek maliyetle ürettiği ürünü satamamaktan, tüketici fiyatların yüksek olmasından şikayet edecek ve gıda fiyatları yine ana gündem konularından birisi olacak.
4]Sulama amaçlı kullanılan elektriğin fiyatındaki artış nedeniyle üreticiyi en çok zorlayacak girdilerden birisi olacak. Elektrik zamları 2019’da olduğu gibi devam ederse, üretici sulu tarım yerine kuru tarıma yönelecek.
5]Atıl tarım arazilerinin üretime kazandırılması amacıyla 2020 yılında arazi bankacılığı uygulaması yaygın olarak uygulanacak. Arazi bankacılığı uygulaması ile 3,2 milyon hektar atıl tarım arazisinin üretime kazandırılması hedefleniyor. Bunda elbette kazanan işçi ve emekçiler olmayacak.
6]Tarımda teknoloji kullanımının artacağı, akıllı tarım, yapay zeka, sensör gibi kavramların daha yaygın kullanılacağı bir yıl olması bekleniyor.
Gelişen teknoloji tarıma da uygulanabiliyor, fakat bu gelişmişlik düzeyine uygun insani yaşam formunu henüz kurabilmiş değiliz. Hala İSİG verilerine göre en sık ölümler tarım alanında gerçekleşiyor. 2019 ayaklanmalar yılıydı. 2020'ye bu deneyim ve birikimle giriyoruz.