İSİG Meclisi Kasım ayı iş cinayetleri raropurun açıkladı. Rapora göre Kası ayında en az 127 işçi, yılın ilk onbir ayında ise 1658 işçi iş cinayetlerinde katledildi.
İşçi Sağlığı Ve İş Güvenliği Meclisi, 2022 Kasım Ayı İş Cinayetleri Raporu’nu kamuoyuyla paylaştı. Rapora göre Kasım ayında en az 127 işçi, yılın ilk onbir ayında ise en az 1658 işçi iş cinayetlerinde katledildi. Raporda geçmiş aylara dair 10 iş cinayeti bilgisinin daha ulaştığı, belirtirilken bu yıl Covid-19, çalışmaya bağlı kalp krizi-beyin kanaması ve diğer nedenlerle ölümler dışında 1-2 iş cinayeti dışında meslek hastalıklarına dair ölümleri tespit edebilme imkanı olmadığı vurgulandı.
İş cinayetlerinde “mevsimlik çalışmanın (özellikle tarım alanında) Mayıs-Eylül aylarında artış gösterdiği belirtilirken Ekim ayında da iş cinayeti sayısının fazla olduğun ancak aynı ay içinde 42 işçinin katledildiğ Bartın-Amasra maden ocağında patlama meydana geldiği hatırlatıldı.
SGK’nın son yıllarda kendi nam ve hesabına çalışanların ölümlerini iş kazası istatistiklerine eklese de iki elin parmaklarını geçmediğine işaret edilen raporda, İSİG Meclisi’nin iş cinayetleri istatistiklerinde çiftçi ve esnafların çalışırken ölümlerini de düzenli olarak kayıt altına aldığı, bu yıl geçen yıllara göre bu ölümlerde bir düşüş olduğu bunun nedenini ise “çiftçi ve esnafların da ücretliler ordusuna katılmasındaki artış” olarak değerlendirildiği ifade edildi.
İş cinayetlerinin yoğunlaştığı üç işkolu kolu ise yine inşaat, tarım ve taşımacılık iş kolu oldu. Moto kurye ölümlerin de de güvencesiz kuralsız çalışma nedeniyle artış oldu. Bu yıl içinde 50 moto kuryenin iş cinayetlerinde yaşamını yitirdiği belirtildi.
Sanayi işkollarındaki ölümlerin ilk dört sırada olmasa da sanayinin çok farklı işkollarında (maden, metal, enerji, tekstil, kimya, gıda vd.) olduğu, bu işkollarının toplamına bakıldığında “sektörel olarak en fazla ölüm sanayi iş kollarında meydana geldi.
İş cinayetlerinin bir numaralı nedeninin trafik, servis kazaları olduğu ancak bu ölümlerin iş cinayeti olarak değil trafik kazası olarak görüldüğü belirtilen raporda” Oysa tır, kamyon, otobüs, servis minibüsü, taksi şoförleri uzun çalışma saatlerinde ve neredeyse dönüşümsüz çalışmaktalar. Diğer yandan araçların yeterli bakımı yapılmıyor ve eski araçlar kullanılıyor, yol aydınlatması veya düzenlemelerinde sorunlar var vb. Şoför ölümleri bir iş cinayetidir, yine servislerde birçok işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetmektedir. Ayrıca trafik kazaları birçok yurttaşında ölümüne neden olduğu için bir halk sağlığı sorunudur” denildi..
SGK iş kazası istatistiklerinde kadın işçi ölümlerinin toplam ölümlerin yüzde 2’si olarak göründüğü oysa ki İSİGM’NİN kısıtlı imkanlarına rağmen 3-4 kat daha fazla kadın işçi ölümü tespit ettiklerine dikkat çekildi. Bu ölümler esas olarak tarımda yoğunlaştığı (sigortasız olduğu) için kayda alınmadığı da ifade edilen raporda diğer yandan bildirimler yoluyla da birçok kadın işçi ölümünü kaydettikleri, buradan “kadın işçi ölümlerinin saklandığı, basına yansımadığı” sonucuna verildiği ifade edildi.
Bu yılın ilk on bir ayında 61 çocuk işçi hayatını kaybetti. 14 yaşı ve altı çalışırken ölen çocukların sayısının arttığıve ölümlerin merkezinde her yıl olduğu gibi tarım yer alırken “MESEM projeleriyle gündeme gelen stajyer/çırak ölümlerinde de artış” olduğuna işaret eden İSİGM, diğer yandan EYT tartışmalarının gündemde olduğu bir süreçte 51 yaş ve üzerinde 435 emekçi ölümünü kaydetmiş oldukları belirtildi.
Sayısı giderek artan göçmen işçilerin iş cinayeti sonucu ölümlerinin de arrttığı,bu yıl 84 göçmen işçinin iş cinayetlerinde hayatını kaybettiği, bu işçilerin yüzde 67’sininSuriyeli ve Afganistanlı. Olduğu, belirtilirken “Bu durum Türkiye’de “göçmen işçiliğin mültecilik temelinde hayata geçtiği” gerçeğini ortaya koyuyor. Göçmen işçi ölümlerinin bir kısmında kimlik bilgilerine bile ulaşamıyoruz. Yine birçok göçmen işçinin kayıtsız oldukları için iş cinayetlerinin saklandığını da unutmamak gerekli” denildi. .
9- İş cinayetlerinde ölen işçilerin 89’u sendikalı (Bu işçilerin 42’si Bartın Amasra’daki maden patlamasında hayatını kaybetti). Bir yandan tüm iş cinayetlerinde ölen işçilerin yüzde 5’i sendikalıdır tespitiyle “sendikalı olmak iş cinayetlerini önler” diyebiliriz. Diğer yandan Amasra örneğini de değerlendirince “sadece sendikalı olmak yetmez örgütlü de olmak gerekir” denilen raporda sendikalı ve örgütlü olmanın iş cinayetlerini önleyeceği vurgualandı.
Rapora göre 2022 yılının ilk on bir ayında iş cinayetlerinin aylara göre dağılımı şöyle: Ocak ayında 120, Şubat ayında 109, Mart ayında 122, Nisan ayında 129, Mayıs ayında 178, Haziran ayında 189, Temmuz ayında 173, Ağustos ayında 188, Eylül ayında 161, Ekim ayında 162 ve Kasım ayında 127 işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk on bir ayında iş cinayetlerinin istihdam biçimlerine göre dağılımına baktığımızda 1440 ücretli (işçi ve memur) ve 218 kendi nam ve hesabına çalışan (çiftçi ve esnaf) hayatını kaybetti. Yani ölenlerin yüzde 87’sini ücretliler yüzde 13’ünü ise kendi nam ve hesabına çalışanlar oluşturuyor.
2022 yılının ilk on bir ayında iş cinayetlerinin işkollarına göre dağılımı şöyle: İnşaat, Yol işkolunda 338 işçi; Tarım, Orman işkolunda 327 emekçi (166 işçi ve 161 çiftçi); Taşımacılık işkolunda 194 işçi; Madencilik işkolunda 100 işçi; Metal işkolunda 92 işçi; Belediye, Genel İşler işkolunda 87 işçi; Ticaret, Büro, Eğitim, Sinema işkolunda 86 emekçi; Konaklama, Eğlence işkolunda 81 işçi; Sağlık, Sosyal Hizmetler işkolunda 58 işçi; Enerji işkolunda 48 işçi; Gemi, Tersane, Deniz, Liman işkolunda 39 işçi; Petro-Kimya, Lastik işkolunda 32 işçi; Tekstil, Deri işkolunda 29 işçi; Savunma, Güvenlik işkolunda 29 işçi; Ağaç, Kâğıt işkolunda 20 işçi; Gıda, Şeker işkolunda 19 işçi; Çimento, Toprak, Cam işkolunda 14 işçi; Basın, Gazetecilik işkolunda 7 işçi; Banka, Finans, Sigorta işkolunda 3 işçi; İletişim işkolunda 2 işçi; Elimizdeki veriler ışığında çalıştığı işkolunu belirleyemediğimiz 53 işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk on bir ayında iş cinayetlerinin nedenlerine göre dağılımı şöyle: Trafik, Servis Kazası nedeniyle 376 işçi; Ezilme, Göçük nedeniyle 309 işçi; Yüksekten Düşme nedeniyle 260 işçi; Kalp Krizi, Beyin Kanaması nedeniyle 179 işçi; Patlama, Yanma nedeniyle 92 işçi; Elektrik Çarpması nedeniyle 76 işçi; Zehirlenme, Boğulma nedeniyle 71 işçi; Şiddet nedeniyle 65 işçi; İntihar nedeniyle 62 işçi; Covid-19 nedeniyle 45 işçi; Nesne Çarpması, Düşmesi nedeniyle 22 işçi; Kesilme, Kopma nedeniyle 13 işçi; Diğer nedenlerden dolayı 88 işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk on bir ayında iş cinayetlerinin cinsiyetlere göre dağılımı şöyle: 94 kadın işçi ve 1564 erkek işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk on bir ayında iş cinayetlerinin yaş gruplarına göre dağılımı şöyle: 14 yaş ve altı 26 çocuk işçi, 15-17 yaş arası 35 çocuk/genç işçi, 18-27 yaş arası 275 işçi, 28-50 yaş arası 791 işçi, 51-64 yaş arası 342 işçi, 65 yaş ve üstü 93 işçi, yaşını bilmediğimiz 96 işçi hayatını kaybetti.
2022 yılının ilk on bir ayında 84 mülteci/göçmen işçi hayatını kaybetti. Bu işçilerin geldikleri ülkelere bakarsak: 39 işçi Suriyeli; 18 işçi Afganistanlı; 7 işçi Türkmenistanlı, 4 işçi Özbekistanlı; 3’er işçi İranlı ve Rusyalı; 1’er işçi Azerbaycan, Belaruslu, Endonezyalı, Iraklı, Kuveytli, Nijeryalı, Pakistanlı, Sırbistanlı, Ukraynalı ve Yunanistanlı.
2022 yılının ilk on bir ayında iş cinayetlerinde ölenlerin 89’u (yüzde 5,36) sendikalı işçi, 1569’u ise (yüzde 94,64) sendikasız. Sendikalı işçiler madencilik, metal, belediye, kimya, enerji, sağlık, taşımacılık, tarım, iletişim, eğitim, tersane ve güvenlik işkollarında çalışıyordu.