İZMİR

1-GAZİEMİR SERBEST BÖLGE:

SF TEKSTİL: SF Tekstil korona virüsün Türkiye’de açıklanmasının ardından üretime 1 hafta ara verdi. Sonrasında ise üretim, kronik hastalar ve hamile işçiler dışında devam etti. Fabrikaya girişlerde işçilere ateş ölçümü yapılıyor ve günde 4 maske veriliyor. Üretim alanında sosyal mesafeye uygun bir düzenleme yapılmış ancak, çay ve yemek molalarında sosyal mesafeye özen gösterilmiyor. İşçiler, çaylarını plastik bardakta içiyor, servislere 8 işçi alınıyor ve maske zorunluluğu getirilmiş durumda.

ROY ROBSON: 15 Mart’ta yıllık izinleri olan işçilerin izinleri kullandırıldı. Altı ayı dolmayan işçiler ise ücretsiz izne gönderildi. Nisan ayından itibaren firma, kısa çalışma ödeneğine başvurdu. 30 Haziran’a kadar kısa çalışma ödeneği kapsamında işçiler izinli ancak, kısa çalışma ödeneğini hak etmeyen işçiler ücretsiz izinde sayılıyor. İşçilere her yıl ramazan ayında erzak yardımı yapılıyordu. Bu yılda işçilere SMS yoluyla bir adres gönderildi ve gidip oradan almaları söylendi.

HUGO BOSS: Fabrika virüsün ilk Türkiye’de açıklanmasının ardından yıllık izinleri olan işçilere yıllık izinleri kullandırdı. Olmayan işçiler ise, ücretsiz izne yollandı. Yarı zamanlı çalışma ödeneğine başvurdu.  Fabrika, kronik rahatsızlığı olan ve hamile işçiler dışında yarım kapasite ile birer hafta dönüşümlü olarak üretime başladı. Ödenekten kritere uyanlar yararlanacak ancak yararlanmayanlar çalıştığı gün kadar ücret alacak. Şirketin yaptığı açıklamaya göre kronik rahatsızlığı ve hamile olan işçiler ise çalışmadıkları süre zarfında ücretlerini kısa çalışma ödeneğinden alacaklar. 5 Mayıs tarihinden itibaren ise fabrika normal çalışma düzenine dönecek, kronik rahatsızlığı olanlar hariç hamile işçilerin çalışmasının tercihi ise işçilerin kendisine bırakılmış durumda. HB Almanya tarafından yapılan açıklamaya göre işçilerin 3 ayda bir aldığı ikramiye (400 TL) ve bonus (Performansa göre verilen ücret) ödemeleri askıya alındı. Servisler yarı kapasite ile çalışıyor. Ateş ölçümü girişte yapılıyor, maske ise şimdiye kadar 4 tane verilmiş. İşçilere, işyerinde dikilen gömlek kumaşlarından maske diktirilmiş, ‘düzenli yıkayıp kullanın’ denmiş. İşçiler, üretimin yeniden başlamasından bu yana maskeleri yıkayıp, tekrar kullanıyor. Üretimde makinalar sosyal mesafeye uygun düzenlenmiş, yemekhanelerde masalara iki kişi oturuyor, yemeklerde plastik kaşık, çatal kullanılıyor ve salata kaldırıldı. Çay molalarında ise çay verilmiyor.

DİGEL TEKSTİL: Digel Tekstil’de ilk etapta işçilerin yıllık izinleri kullandırıldı olmayanlar ise ücretsiz izne gönderildi. Sonrasında fabrika kısa çalışma ödeneğine başvurdu. Haziranın sonuna kadar bir değişiklik olmadığı koşullarda kısa çalışma ödeneği kapsamında olan işçiler izinli sayılacak. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ise ücretsiz izinli olarak kalacak.

TAŞCI TEKSTİL: Taşçı Tekstil yarı kapasite ile çalışıyor. Hijyen kurallarına uyulmuyor. Maske dağıtımı, ateş ölçümleri yapılmıyor ve sosyal mesafe kuralına uyulmuyor.

NORDİA TEKSTİL: Nordia Tekstil’de ilk etapta işçilerin yıllık izinleri kullandırıldı. Yıllık izni olmayanlar ücretsiz izinli sayıldı ve iki hafta sonra ise üretime devem edildi. Makinalar sosyal mesafeye uyumlu hale getirilmiş durumda ve ateş ölçümü yapılıyor.  

2-SARNIÇ OSB

SİR TEKSTİL: 20 Mart’tan itibaren işçiler izne gönderildi ve kısa çalışma ödeneğine başvuruldu. Fakat henüz kabul edilip edilmeği belli değil. İzne yollanan işçilere maaşlar konusunda açıklama yapılmış değil ve işçiler belirsiz bir durumda bekletiliyor.

KORDON TEKSTİL: Kordon Tekstil, virüs başladığından bu yana ısrarla üretime devam etmeye çalıştı. Bir işçinin testinin pozitif çıkması sonrası işçilerin tepkisi üzerine üretime ara verildi ve bakanlıktan maske alınıp 30 kişilik bir bant oluşturulup burada maske üretildi. Maskeler hijyen kurallarına uyulmadan üretiliyor ve fabrikada bir çok işçi sigortasız, günlük yevmiye usulü çalışıyor. Bundan kaynaklı kısa çalışma ödeneğinden faydalanamayan işçiler çoğunlukta yer alıyor. 28 Nisan’da üretime başlandı. Fabrika, yarı zamanlı çalışmaya başvurdu, haftanın üç günü çalışıyor. İşçilerin aktarımına göre hiçbir hijyen kuralına uyulmuyor, dezenfektan kapları sürekli boş ve günde bir kez dolduruluyor. Tuvaletler bir kez temizleniyor ve kullanılan sabunlar elleri bile köpürtmüyor. Yemek molalarında ve üretimde sosyal mesafe kuralına uyulmuyor, çay molalarında işçilerin bahçede oturduğu çardaklarda maske üretimine başlandığı için maske kumaşları konmuş depo olarak kullanılıyor. İşçiler çaylarını termos ile evden getiriyor. Üretime başladığından bu yana yüksek ateş şikâyeti ile hastaneye kaldırılan ve testleri pozitif çıkan işçiler oldu. İşçiler tedirgin olmasın diye gizlendiği söyleniyor. Daha önce sonuçları pozitif çıkan ve tedavi gören işçiler çalışmaya başlamış.

AYDIN GİYİM:  Aydın Giyim, kadrosunun üçte biri ile üretime devam ediyor. Önümüzdeki hafta işçi sayısını biraz daha artıracak. İçeride virüs testi pozitif çıkan işçiler oldu ve tedavi olup üretime geri döndüler. Fakat bu içeride işçilerden sır gibi saklanıyor. Mart ayı ücretleri gecikmeli olarak 20 Nisan’da yatırıldı. Nisan ayı ücretleri için de bir açıklama henüz yapılmamış durumda. KÇÖ başvurusu yapılmış, çalışmayan içiler KÇÖ’den faydalanıyor fakat çalışan işçilerin de ücretleri gecikmeli ödeniyor ve işçilere net bilgi verilmiyor.

GÖR TEKSTİL:  Fabrikada 5 işçide korona virüs tanısı konmasının ardından fabrikaya Sağlık Bakanlığı’ndan gelinip tüm işçilere test uygulanıyor. İşçilerin tedirgin çalışmasına rağmen patron üretimin devam etmesini istiyor. Fakat işçilerin basıncı ile fabrika 15 Nisan’da yıllık izne çıktı. İzni olmayanlar ise ücretsiz izne gönderildi.

BETA TEKSTİL: Kısa çalışma ödeneği kapsamında. İşçiler izinli ve fabrikada üretim devam etmiyor.

3-BEGOS OSB 1.BÖLGE

NARKON: Kısa çalışma ödeneğine başvuru yapıldı. 11 Mayıs’ta üretime yarı kapasite ile başlanacak ancak henüz önlemler konusunda işçilere bilgi verilmiş değil.

ERA TEKSTİL: Era Tekstil, 26 Mart’ta bir işçinin testinin pozitif çıkması üzerine üretime ara verdi. Bu sürede kısa çalışma ödeneğine başvuru yapıldı.  İşçilerin ücretlerinin %60’ı KÇÖ’den, %40’ı ise işveren tarafından ödenecek. KÇÖ’den faydalanamayan işçilerin ücretlerini ise işveren ödeyecek.

4-BEGOS OSB 3. BÖLGE

GNT TEKSTİL: Fabrika mart ayında kısa çalışma ödeneğine başvurdu, kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayanlar ücretsiz izne gönderildi. 4 Mayıs’ta üretime başlandı. Girişte ateş ölçümü, maske dağıtımı yapılıyor.

PERİDOT TEKSTİL: Peridot Tekstil’de 200 işçi çalışıyor. Bir işçinin testinin pozitif çıkmasının ardından işçilerin çalışmak istememesi ve iş aldıkları firmalardan da gelen siparişler kesilince toplantı yapılıp işçiler izne çıkarıldı. Bir hafta sonra tekrar aranıp işe çağırıldılar. Yapılan toplantıda işçilere, bakanlıktan onaylı maske ve sağlık çalışanları için önlük dikeceklerini açıkladılar. İşçiler çalışmak istemediklerini söyleyince, işçilere ‘istemeyen eve gitsin üç gün sonra noterden kâğıt yollarız’ denildi. Çıkış verilecek tehdidiyle, işçiler mecbur kalıp çalışmaya devam ettiler. İşçilerden aldığımız bilgilere göre, hiçbir hijyen kuralına uyulmuyor, sağlık bakanlığı onayıyla maske ve önlük dikilmesine rağmen işçiler üretimde sosyal mesafeye uyulmadan maskesiz çalışıyor, tuvaletler ve yemekhaneler temizlenmiyor, ve sabun konulmamış. Önlem olarak ise tek yapılan, günde iki kere ateş ölçümü… İşçiler tedirgin çalışıyor.

5- TORBALI  

UZ PAMUK: Kısa çalışma ödeneği kapsamında ve işçiler şimdi izinli. Fabrikada üretim devam etmiyor.

YATSAN: 415 işçinin çalıştığı fabrikada 100 işçi üretime devem ediyor. Diğer işçiler kısa çalışma ödeneği kapsamında izinli. Bu hafta fabrika % 70 üretime devem edecek. İçeride günde iki kere ateş ölçümü yapılıyor ve sosyal mesafeye özen gösteriliyor. Çay molaları için termos dağıtımı yapılmış, poşet çay veriliyor.

SUN TEKSTİL: 15 Mart’ta kısa çalışma ödeneği kapsamında işçiler izne çıkarıldı. 4 Mayıs tarihinde kronik rahatsızlığı olan ve hamile olan işçiler dışında üretim başladı. Fabrikaya girişte ateş ölçümü yapılıyor. Sosyal mesafe kuralları için, makinaların önüne karton konulmuş durumda. Yemek molalarında tek kullanımlık çatal ve kaşık kullanılıyor. Çay molalarında çay içmek için işçilere evden bardak getirmeleri söylenmiş ve bardağı olmayan işçiler çay içemiyor.

SUN TEKSTİL MANİSA: 4 Mayıs’ta üretim başladı. Dar soyunma odasında işçiler içe içe üstünü değiştiriyor. Tuvaletlerde sabun yok. Makineler yan yana ve karşı karşıya, önlem olarak da araya karton konulmuş durumda. Servisler çoğaltılmış ve fabrikaya dezenfektan kutuları konmuş. Üretime yeniden başlandığı ilk gün işçiler mesaiye kaldı.

6-ÇİĞLİ OSB

AKAR TEKSTİL: 22 Nisan’da üretime başlandı. Bir işçide pozitif çıkması üzerine işçiler çalışmak istememiş ve saldırıya uğramıştı. Basına da yansıması ile Sağlık Bakanlığı fabrikaya 450 test kiti yolladı. Yapılan testlerde 50 işçinin test sonucu pozitif çıktı. Bunun üzerine üretime ara verildi.  Yıllık izni olan işçilerin yıllık izinleri kullandırıldı, olmayanlara ise ücretli izin verildi. 22 Nisan itibari ile de üretim başladı. 6 işçinin tedavisi devam ediyor. İyileşen işçiler çalışmaya başladı. Girişlerde ateş ölçümü yapılıyor ve yemekhanede sosyal mesafeye özen gösteriliyor.

ÜNİTEKS: İki ayrı bölümden oluşuyor bir bölümü Zara, C&A, Belçika H&M’in işlerini yapıyor. Bu bölüm haftanın üç günü çalışıyor. Diğer bölüm ise kısa çalışma ödeneği kapsamında izinli.

MASEK SPOR:  Üretime devam ediyor. Fabrikada sosyal mesafe kuralına uyulmuyor, ateş ölçümü yapılmıyor. İşçilere tek kullanımlık maskelerden günde bir maske dağıtılıyor ve tüm gün işçiler bu maskeler ile çalışıyor. Yemekler de hijyenik değil. Tuvaletler düzenli temizlenmiyor.

TEKS SPORT:  Fabrika kısa çalışma ödeneğine başvurdu fakat işçilerin birçoğu yararlanamıyor. Yararlanamayan işçiler ücretsiz izinde.

EMTAŞ TEKSTİL: Üretim devam ediyor. Sosyal mesafe kuralına uyulmuyor. Üretimde ateş ölçümü, maske dağıtımı dışında alınmış bir önlem yok.

MUDE TEKSTİL: Bir işçide korona virüs çıkmasının ardından 2 hafta üretime ara verildikten sonra üretime başlandı. Sosyal mesafe kuralına fabrika içerisinde uyuluyor ancak servislerde önlemler alınmamış ve kapıda ateş ölçümü yapılıyor.

MOSİ TEKSTİL: Fabrikanın Mart’ın 30’undan, Haziran’ın 30’una kadar kapalı olacağı ifade edildi. Kısa çalışma ödeneğine başvuruldu. İşçilere ödenecek ücret ise 1700 TL.

MENEMEN SAVRANOĞLU DERİ: Kısa çalışma ödeneği kapsamında işçiler Haziran ayına kadar izinli.

* * *