“Hayata Dönüş Operasyonu” Ümraniye Katliamı, 3-4 Aralık günleri devam etti. 2000 Aralık’ında 19-22 Ekim günleri arası Ümraniye Zindanı’nda yaşanan katliamda 4 devrimci tutsak ölümsüzleşmiş, çok sayıda kişi yaralanmıştı.
Katliamın 19. yıldönümü gelirken görülen Ümraniye Davası’nda 3 Aralık günü karar verildi; yargılanan askerler “kanıt bulunamadığından” beraat etti.
İstanbul Anadolu 8. ACM’de dosyayı yeni devralmış olan mahkeme heyeti, müdahil avukatların tüm taleplerini reddettikten sonra kararı açıkladı. Mahkeme, 15 yıl önce açılan dava süresince hayatını kaybetmiş olan beş sanık hakkında davanın düşürülmesine karar verdi; 262 sanıktan bazıları hakkında açılmış olan “kasten yaralama” ve “işkence” suçlarından da davanın zamanaşımından düşmesine karar verdi. Sanıklar yargılandıkları “faili belli olmayacak şekilde kasten öldürme” suçundan da “aleyhlerine mahkumiyetlerine yeterli her türlü kuşkudan uzak kesin ve inandırıcı kanıt bulunamadığı” gerekçesi ile beraat etti.
Mahkeme çıkışında avukatlar, “Mahkeme heyetlerinin dosyaya bakışı bu dosyadan bir an önce kurtulma şeklindedir. Sadece sanık sorgusu alınmış. 15 yıldır yapılan şey yargılama değil tiyatrodur. Maddi gerçeği ortaya çıkarmak gibi bir amacı yok ve ölümlü bir olaya ilişkin olay yerinde keşif dahi yapılmamıştır” diyerek davaya ilişkin taleplerini şöyle sıraladılar:
“Olay yerinde keşif yapılması, Olaydan doğrudan içinde olan devlet yetkililerinin dinlenmesi, Jandarma komutanlarının dinlenmesi, Jandarma isim listelerinin dosyaya eklenmesi, Zeki Güngör ün kitabının dosyaya eklenmesi, Atmaca ve Bora isimli üst rütbeli askerlerin dinlenmesi”.
Taleplerinin hiç birini mahkeme heyeti tarafından dinlenilmediğini dile getiren avukatlar, ceza vermek bir yana zaman aşımına uğratılarak katliamcıların beraat ettirildiğini söyledi.
4 Aralık günü de “Hayata Dönüş” katliamında görevli 39 jandarma ve Ankara Jandarma Özel Harekât üyesi rütbeli askerlerin de aralarında bulunduğu 196 sanığın yargılandığı dava, Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü.
İki tarafın avukatların katıldığı duruşmada sanıklar EGBİS ile bağlanarak ifade verdi. Öncesinde operasyon için eğitim aldıklarını söyleyen askerler, “oraya hayat kurtarmak için gittik” dediler.
Devrimci tutsakların avukatlarının sanıklara soru sormaları üzerine tartışma çıktı. Mahkeme heyeti de usule uygun yargılama yapılamadığı gerekçesiyle duruşmayı sonlandırdı.
Ara kararını açıklayan heyet, sanık Mehmet Akgüç’ün tutuklama talebini reddetti. Avukatların sanık İdris Tataroğlu’nun yüz yüze dinlenmesi talebini de reddeden mahkeme heyeti, dinlenemeyen sanık ve tanıkların bir dahaki celse hazır edilmesine karar vererek duruşmayı sonlandırdı.