Hayatın her alanında uzun ve ağır koşullarda çalışarak üreten işçiler, iş cinayetleri, meslek hastalıkları, çeşitli hak gaspları ve baskılar karşısında bir yaşam savaşı vermek zorundak kalıyor. İşsizliğin giderek arttığı bir ortamda patronlar da bunu karlarına kar katmanın bir yönetim olarak kullanıyor. Sendikalı işçiler üyelikten çıkmak için baskı görüyor, işçiler işten atılıyor tazminatları ödenmiyor. Bir çok sektörde işçiler maaşlarını zamanında ve tam olarak alamıyor, yemekler ya kötü çıkıyor ya da kimi işyerlerinde Ramazan ayı da gerekçe gösterilerek verilmiyor. İşten atmalar, hak gaspları, psikolojik baskı ve aşağılamalar, yasaklamalar Mayıs ayında da artarak yaşanmaya devam etti.

DEV TEKSTİL Çukurova Temsilciliği, sendikaya ulaşan bilgiler üzerinden işçilerin yaşadıkları hak ihlallerini raportalştırdı. Çalışma yaşamında artan baskılar, düşük ücretler, servis kazaları Mayıs ayında da yaşanmaya devam etti. İşçiler Bayrama ikramiye alarak girmek bir yana, tazminatsız işten çıkarmalar, kendi istekleriyle çıkmaya yönelik baskılar arttı, diğer yandan 'ceza' adı altında ücret kesintileri yaşadı.

Ramazan ayı ise patronlar için kesintileri fırsata çevirme, işçiler için daha sıkıntılı geçen bir aya dönüşüyor. Bazı tekstil firmaları Ramazan ayını kesintiler için fırsat ayı oldu ve yemeği kaldırdı ya da yemek kalitesini düşürdü. Kimi firmalar ise verdikleri erzak yardımını çok sınırlı yapıldı ya da maaşlarından çok az bir bölüm yatırıldı.

Dev Tekstil Sendikası'nın örgütlenme faaliyeti yürüttüğü sanayi bölgelerinde ve illerde, üyeleri ve çevre ilişkileriyle elde ettikleri bilgiler doğrultusunda Mayıs ayında işçilerin yaşadıkları hak ihlallerini raporlaştırdı.

 

Patronlar İhracat Rekoru Kırdı, İşçilerin Hakları Daha Çok Gasp Edildi

 

GAZİANTEP

Patronların Nisan ayında yüzde 22,2 oranında ihracat artışıyla aylık bazda rekor kırarak bugüne kadarki en yüksek ihracat rakamına ulaşmakla ve Ankara’yı da geride bırakarak 5. sırada yer almakla övündüğü Antep’te işçilerin payına yine bir şey düşmedi.

 

Bayram İkramiyesi ve Erzak Verilmedi, Kaçak İşçi Çalıştırıldı

MERİÇ MENSUCAT: 1. Organize ’de bulunan firmada işçiler kendilerine yönelik baskılardan sorumlu tuttukları müdürden şikâyetçi oldu. Bayram öncesi hem erzak alamamaktan hem de bayram ikramiyesi yerine kendi maaşlarından 1000 TL yatırılmasından şikayet ediyorlar. Ancak işçilerin şikâyetleri sadece bunlarla sınırlı değil. Firmada kaçak Suriyeli işçi çalıştırıldığını söyleyen işçiler, firmaya denetime gelindiğinde bu kişilerin kaçıldığını, denetimden önceden haberdar olunduğunu, denetime gelenlerin içeri bile girmediğini söylüyorlar.

 

Sigortasız Çalıştırıldılar, İşten Çıkarıldılar

FRM TEKSTİL: Gaziantep Başpınar 2. Organize de bulunan FRM TEKSTİL’den sendikamıza gelen şikâyetlere göre işçiler sigortasız çalıştırılıyor. Bu işçilerden bazıları bayram öncesi işten çıkarıldı. 2 ay sigortasız çalıştırılan işçiler sonrasındaki 2 ay sigortalı gösterilip deneme süresi şeklinde çalıştırıldılar. İşçiler deneme süresi yüzünden ihbar tazminatı da alamadılar.

 

Ne Erzak Ne Maaş Verildi, İşten Atılmakla Tehdit Edildiler

ER KAPLAN HALI: İşçiler bayram öncesi erzak verilmemiş olmasından ve kendi maaşlarından sadece 300 TL yatırılmasından şikâyetçiler. Mesaiye gelmeyen işçiler işten çıkarılmakla tehdit ediliyorlar. Baskılardan bunalan işçilere çıkış vermeyip mahkemeye gidin diyorlar. İşçiler patron yanlısı makinistin kendilerine devamlı eziyet ve küfür ettiğini, amaçlarının işçileri soğutup, tazminatsız işten kendi istekleriyle çıkmaları olduğunu söylüyor.

 

 

Maaşlar İki Ay Sonra Ödeniyor

AYKAR HALI: İşçilerin maaşları sürekli geciktiriliyor. Maaşlar 2 ay sonra işçilere veriliyor. Bu durumdan kaynaklı SGK’ya şikayet eden işçiler hiçbir denetim yapılmadığını söylüyorlar.

 

İşten Çıkarılan İşçilerin Tazminatları Gasp Edildi

ANGORA HALI- MTY: Adını MTY olarak değiştiren ANGORA HALI'da işten çıkarılan işçilere hak ettikleri kıdem tazminatları verilmiyor. Kasım ayından bu yana yaklaşık 120 işçi işten çıkarılmıştı. Yaklaşık 400 olan çalışan sayısı 220’ye düştü. Çıkarılanların çok büyük çoğunluğu tazminatlarını alamadılar. İşten çıkarmalar devam ediyor. Tazminatlarını isteyen işçiler sürekli oyalanıyor. İşçiler isim değiştirme nedeninin firmanın hacizlik olması olduğunu, işçilere imzalatılan evraklarda müdür, patron vb. hepsinin aynı olduğunu söylüyorlar. İsmini bilinçli olarak değiştiren firmada tüm çalışan işçilere giriş çıkış yapıldı. İşçilere ya ihbar tazminatınızdan vazgeçin, ya da kıdem tazminatınızdan vazgeçin deniliyor.

 

 

Maaşa Yapılan Zamlar 'Ceza' Adı Altında Maaşlardan Kesiliyor

SIRMA CARPET: İşçilere verilen zam çeşitli nedenlerle 'ceza' adı altında maaşlardan kesintiler yapılarak işçielere verilmiyor. Kaşıkla verilen zam kepçeyle geri alınıyor.

GRAND HALI: İşçilere keyfi cezaların kesildiği bir diğer firma ise GRAND HALI. Zam ayından beri verdiği zamları tutanak yazarak dokumacılara para cezaları kesmeye başladı. Gecen ay 60 dokumacının 26’sına 142 TL para cezası kesildi. Hafta içi yevmiyeleri 95 TL iken hafta içi olan hataları pazar yevmiyesi karşılığında iki kati kesiyor. Bazı işçilere 2 Pazar, 4 pazar yevmiye cezası bile kesildi. 4 Pazar ceza kesilen işçiden 570 TL kesildi. Ceza kesilen bu işçi hafta içi bu parayı hak etmesi için 6 gün çalışması gerekiyor.

 

Yemek Kalitesi Düştü, İş Yoğunluğu ve Baskı Arttı

CANAN TEKSTİL: İşçileri iftarda kendilerine verilen yemeklerin kalitesi ve besin değerinin düşük olmasından şikayetçi oldular.

KAPLANSER CARPET: Engelli kadrosunda çalışan işçiler çok baskı gördüklerini söylüyor. Şikâyetler şöyle; Patron yanlısı şefin herkese ayrı ayrı psikolojik baskı yapıyor. Yemekler çok kötü. Çok fazla haksızlık var. Engelli işçilere normal işçinin 3 misli iş yaptırılıyor. Aylıkların geç yatırılıyor.

YASİN KAPLAN HALI: 4. Organize de bulunan firmada işçiler çok hor görüldüklerini, hiçbir değerlerinin olmadığını, yemeklerin kısıldığını ve çok kötü olduğunu, her şeyi daha ucuza getirmeye çalıştıkları için sağlıklarının tehlikeye girdiğini söylüyorlar.

BADE HALI: İşçiler bayram öncesi erzak verilmediğini, oysa geçen sene çuvalda erzak verirken bu sene çek verilmesinden şikayetçiler.

 

 

ADANA

 

Kadın İşçilere Lavabo ve Hastalık Yasağı

BY YAKAMOZ TEKSTİL: Adana Yüreğir’de bulunan YAKAMOZ TEKSTİL’de kadın işçilere yapılan baskıların son bulması için sendikamıza iletilen şikayetlere göre; kadın işçiler baskılara, hakaretlere maruz kalmaktadır. Kadın işçilerin gün içinde en fazla 2 yada 3 kere lavaboya gidebilecekleri söylenmekte, zorunlu nedenlerden kaynaklı lavaboya gitmek zorunda kalan kadın işçiler baskı görmektedir. Kadın işçiler hastalandıklarında izin alamamakta, zorunlu nedenlerden kaynaklı bir gün bile işe gidemeyen işçiler işten atılmakla tehdit edilmektedir.

 

Sendika Üyesi İşçilere Baskı Uygulanıyor

ATLAS DENİM: Adana Organize Sanayi'de bulunan ATLAS DENİM'de işçilere baskılar bitmiyor. İşçilerden sendikaya üye olup olmadıklarını öğrenmek için zorla e-devlet şifrelerini alan firma yönetimi her gün yeni bir hukuksuzluğa imza atıyor. Cumartesi günleri izin veriyorlar ancak bunu senelik izinden düşüyorlar.

 

 

MERSİN

Firma Göstermelik İSG Eğitimi Yapıp Fomları da Kendisi Doldurdu

 

MT TEKSTİL: Her gün iş cinayetinin yaşandığı Türkiye'de işçilerin can güvenliği sağlayacak önlemler almak yerine göstermelik bir prosedür uygulanıyor. Sözde denetimler yapılıp, işçilere sözde eğitimler veriliyor.

Bunun son örneği Mersin Serbest Bölge'de bulunan MT Tekstil'de yaşandı. 23 Mayıs Perşembe günü firmaya iş güvenliği uzmanları geldi. Arkasından işçilere hitaben yapılan konuşmaların ardından gittiler. 27 Mayıs Pazartesi günüde iş güvenliği formalitesinin tamamlanması için işçilere formlar imzalattılar. İş güvenliği alanında çeşitli soruların olduğu formlarda şıklar bizzat firma yönetimi tarafından doldurulmuş olup, işçilere sadece imza attırıldı. Örneğin İş yerindeki kazaların nedenlerinin sorulduğu sorunun bir şıkkı olan "kişisel sebepler" şıkkı firma tarafından dolduruldu.

Böylece hem olan ve olacak olan iş kazalarının tüm sorumluluğu işçilere yüklenmiş oldu, hem de bu formalite vesilesiyle sözde iş güvenliği önlemleri alınmış oldu. Tıpkı işyeri hekimlerinin olduğu gibi iş güvenliği uzmanlarının da patronlardan aldığı maaşla çalıştığı düşünülürse alındığı söylenen bu önlemlerin ne kadar uydurma olduğu ortadadır. Her gün bir çok işçinin hayatına mal olan iş cinayetlerinin nedeni işte böyle geçiştirilen, bir formaliteden ibaret olan, prosedür gereği yerine getirilen böylesi sözde iş güvenliği uygulamalarıdır. Bu uygulamalar sadece MT Tekstil de değil, serbest bölgede ki diğer firmalar içinde geçerlidir.

Gerçek anlamda "İşçi sağlığı ve işçi güvenliği" önlemlerinin alınmamasından dolayı yaşanacak iş kazalarına davetiye çıkarılmaktadır. Bunun sorumlusu ise MT Tekstil başta olmak üzere ona iş veren H&M ve ZARA gibi firmalar ve gerekli denetimi yapmayan ilgili bakanlık olacaktır.

 

 

Oruç Tutmayana Yemek Verilmiyor, Asgari Ücretin Altında İşçi Çalışıyor

İÇEL / EFOR TEKSTİL: Ortacı olarak çalışan işçiler kendilerine asgari ücretin altında maaş verildiğini söylüyor. Diğer işçilere ise maaşların asgari kısmı bankaya yatırılıyor, geri kalanı elden veriliyor. 15 kişilik servislere 20 kişi biniyor. İşçiler servislerin klimasız olduğunu ve camların dahi açılmadığını, yük taşır gibi işçileri taşıdıklarını söylüyorlar. Sık sık işçi servislerinin kaza yaptığı Mersin Serbest Bölge'de işçiler can güvenliklerinden endişe ediyorlar. Ayrıca oruç tutmayan işçilere yemek çıkarılmıyor.

*

Patronlar Ramazan Ayını Fırsata Çevirdiler

Binlerce işçinin çalıştığı Mersin Serbest Bölge’de tekstil firmaları Ramazan ayını masrafları kısmak için bir fırsat olarak kullanmakta gecikmedi. Serbest bölgede bulunan hemen tüm tekstil fabrikalarında Ramazan ayı gerekçe gösterilerek yemekler kaldırıldı. Ramazan ayını fırsata çeviren patronlar yemek masrafından da kurtularak kar elde etmenin yoluna gitti. Bu aynı zamanda bir ayrımcılığa da neden olmaktadır.

Yemek Yerine Düşük Kalitede Erzak Verildi

ZARA ve H&M’ye iş yapılan serbest bölgede işçiler, Ramazan ayında da mağdur edilmekte ve artık sürekli hale gelen bu durumun değişmesini istemektedirler. İşçilere verilmeyen yemeklerin yerine, bunun alternatifiymiş gibi verilen erzaklar ise çok ucuza mal edilmiş, besin değeri az Ramazan kolileri olmuş, işçiler bunlarla avutulmak istenmiştir. Serbest bölgede işçilere bayram ikramiyesi diye bir uygulama da zaten yoktur.

 

MİDYAT'da bulunan ROVER TEKSTİL: 270 işçinin çalıştığı bu firmada da Ramazan boyunca oruç tutmayan işçilere yemek çıkarılmadı.

 

 

Servis Kazaları Işçilerin Can Güvenliğini Tehdit Ediyor

İşçilerin can güvenliği sadece çalışma esnasında tehlikeye girmiyor. Tekstil fabrikalarında süre gelen güvencesiz çalışma koşulları işçilerin bindiği servislerde de devam ediyor. Mayıs ayında yaşanan 2 ayrı servis kazasında Antep’te 21 tekstil işçisi yaralandı.

Yine Mayıs ayında Malatya 2'nci Organize Sanayi Bölgesi'nde ki bir tekstil fabrikasında çalışan işçilerin bindiği servisin kaza yapması sonucu 10 tekstil işçisi yaralandı.