Kanada merkezli Anagold şirketine bağlı taşeron Çiftay altın madeni işçileri, ücret ve izin haklarının gasbedilmek istenmesine karşı kendilerini şantiyeye kapattı. Sivas Divriği işletmesinde ise işçilerin çalışma koşullarının düzeltilmesini isteyen iş güvenliği uzmanı ücretsiz izine çıkarıldı.
Erzincan'ın İliç ilçesinde altın madeni faaliyeti yürüten Kanada merkezli Anagold şirketine bağlı taşeron Çiftay altın madeni işçileri ve Kayseri Demirli şantiyesi işçileri ücretlerinin düşürülmesine ve izin hakları için eyleme başladı.
Taşeron olarak çalışan işçiler, şirketten 4 Nisan günü "16.00-24.00 vardiyası işe çıkmayacak" şeklinde mesaj gelmesi ve şantiyedeki işçilerin de zorla ücretsiz izne gönderilmek istenmesi üzerine işçiler şantiyeye kapandı. Mesaili sistem nedeniyle düşen ücretlerinin artırılmasını, izin haklarının düzenlenmesini isteyen işçiler sendika haklarının da tanınmasını istiyor.
"Ağır Şartlarda Dayatılan Bu Ücret Kabul Edilemez"
Kanadalı Anagold şirketine bağlı Çiftay Madencilik'in Kayseri'deki şantiyesinde yaklaşık 400, Erzincan İlyiç'teki şantiyesinde ise 600'e yakın işçinin çalıştığını belirtiliyor. Erzincan İlyiç'teki şantiyede işçiler2 vardiya, sekiz saat ve mesai ile çalışırken, 1 Nisan'da 3 vardiya sistemine geçildi.
3 vardiyalı sisteme geçilmesi sonucu mesai ücretlerinin kesildiğini ve gelirlerinin düştüğünü ifade eden işçiler, ağır çalışma koşulları altında çalışan işçilerin ücretlerinin 4 bin liraya düşürülmesinin kabul edilemeyeceğini ve şirketin şoförlere, operatörlere ve işçilere ayrı ayrı yaptığı zammın da yeterli olmadığını belirtiyor. Sürekli tozun, kimyasalların içinde çalıştıklarını, yarım saat yemek molası verdiklerini aktaran işçiler "Bir tas çorba veriyorlar. Maden işçilerine bir yoğurt verilir onu bile vermiyorlar. Dinlenme molamız yok. Sülfür yüklüyoruz, ağır şartlarda çalışıyoruz. Sülfürü yakan bir fabrika var burada. Biz bu kimyasalı, tozunu, dumanını soluyoruz. Bu kadar ağır şartlarda çalışmaya dayatılan bu ücret yeterli değil. Kabul etmiyoruz" diyor. .
İşçilerin bir diğer sorunu da izin hakları. Anagold Madencilik’te çalışan 600'e yakın işçinin %60'nın şehirdışından geldiğini, haftalık izin konusunda sıkıntı yaşadıklarını ifade eden işçiler, uzaktan gelenlerin izinlerini biriktirip iki ayda bir ailesinin yanına, memleketine gitmek için kullanmak istediklerini söyledi.
Türk-İş'e bağlı Maden-İş sendikasına üye olan işçiler, ana firma Anagol şirketinin sendikanın yetkisini tanımadığını, bu nedenle sözleşme imzalanamadığını aktaran işçiler. sendikanın kendileriyle iletişime geçmediğini, sorunlarının çözümüne ilişkin bir çaba göstermediğini belirterek tepki gösterdi.
Şirketten "16.00-24.00 vardiyası işe çıkmayacak" mesajı gelmesi ve şantiyedeki işçilerin de ücretsiz izne gönderilmek istenmesi üzerine eyleme başladı.
"Aç Susuz Bekletiyorlar"
İlyiç'te 300'den fazla işçi, 4 Nisan'da şantiyeye kapandı. Yemek ve su ihtiyaçlarının karşılanmadığını aktaran işçiler "Yemek vermiyorlar, su bile vermiyorlar. Burada kalan suları içiyoruz. Çarşıdan yemek söyledik. Gelen yemeği de içeri almadılar. Bizi şu an aç susuz içeride tutuyorlar. Dışarı çıkmamızı bekliyorlar. Çıkarsak geri almayacaklar.
635 kişinin çalıştığı şantiyede kamp alanında kalanların için hafta tatili izin uygulamasının kaldırıldığını belirten Taşdemir, "Kamp alanında çalışanlar var evlerinden gelenler var. Kamp alanında kalanlar hafta tatilinde de çalışırlar sonra onu toplu bir arada kullanmak için iki ayda bir 10 gün 15 gün izne giderler, bu uygulamayı kaldırdılar. Sen hafta tatilinde çalışmayacaksın kamp alanında yatacaksın dediler. İzin parası yatacak dediler. Üç vardiyaya geçmekten dolayı bir saat olan yemek molası kaldırılıp yarım saate indirildi. O yarım saatte de çorbanızı içer devam edersiniz işinize denildi. Dağın başındayız verilen yemek parasını harcayacak yerimiz yok, dolayısıyla aç kalıyoruz. Günde ortalama 12- 13 saat aç kaldığımız zamanlar oluyor, bu zaman diliminde çalışırken kaza geçirir bu insanlar, çeşitli nedenlerden kaynaklı. Bu kazalar sonucunda da bu sorumlulukları kabul etmiyoruz. 'Bu sizin işiniz değil' dediler. Bu benim iş güvenliği olarak asıl görevim, işim bunu söylemek, 'o zaman biz seni ücretsiz izne çıkarıyoruz' dediler" dedi.
Çiftay şirketi, sözlü olarak ücretsiz izne çıkarılmak istenmesine itiraz eden Taşdemir’i "Pandemi koşulları ve iş gereklerinden dolayı 4857 sayılı iş kanunu geçiçi 10. Madde çerçevesinde ücretsiz izne ayrıldığınızı bildiririz" diyerek ücretsiz izne çıkardı.
17 Mayıs’a kadar işten çıkarma yasağı olduğu için şirketin kendisini işten atamayacağını ancak o tarihten sonra çıkarılırsa hukuki süreci başlatacağını ifade eden Taşdemir, “İşe iade davası ve kötü niyet tazminat davası" açacağını belirtti.