Sağlık çalışanlarının hakkı olan döner sermaye payları, sözleşmeye aykırı biçimde şehir (şirket) hastanelerinin elektrik, su, doğalgaz faturalarına gitti.

Dr. Ergün Demir ve Dr. Güray Kılıç, Sayıştay raporlarından yola çıkarak hazırladıkları ve kişisel bloglarında yayımladıkları analizde, sağlık emekçilerine ödenmesi gereken döner sermaye paylarının, şehir (şirket) hastanelerinin elektrik, su, doğalgaz faturalarının ödenmesinde kullanıldığını belirtti.

 “Şirket hastanelerinin elektrik, su ve doğalgaz ücretleri niçin döner sermaye bütçesinden ödendi?” başlıklı bir analiz yayımlayan Dr. Ergün Demir ve Dr. Güray Kılıç, bu konunun Sayıştay raporlarına yansıdığını belirterek, “Hazine’nin tulumbasında su bitti mi” diye sordu.

Sağlık Emekçilerinin Ek Ödemelerine Yeni Ortak: Şehir Hastaneleri!

İki hekimin imzasıyla yayımlanan analizde hekim ve sağlık emekçilerine ödenmesi gereken döner sermaye ek ödemelerinin, kamu-özel ortaklığı olan şehir hastanelerinin elektrik, su ve doğalgaz giderlerine sözleşmeye aykırı biçimde döner sermaye havuzundan karşılandığını açıkladı.

Sağlık Bakanlığına bağlı yataklı tedavi kurumlarında uygulanan sağlık çalışanlarına döner sermaye gelirlerinden dağıtılan ek ödemeyi düzenleyen yönetmeliğin zaten adalet ve eşitlik ilkesini gözardı ettiği ortadayken; İstanbul’da Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi başta olmak üzere birçok sağlık kurumunda Haziran ve Temmuz dönemi yatırılması gereken ek ödemeler de yatırılmamıştı.

Şimdi de kamuoyuna yansıyan Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporundan anlaşıldığı üzere; Şirket/Şehir (Kamu-Özel Ortaklığı) hastanelerinde genel bütçeden karşılanması gereken elektrik, doğalgaz ve su harcamalarının hastane döner sermaye bütçesinden ödendiği tespit edildi. Bu durum personele yapılması gereken ek ödemelerin karşılandığı döner sermaye bütçesinde çalışanların alacakları ödemeler aleyhine bir durum ortaya çıkarıyor.

Covid-19 pandemisi süresince hekimler ve tüm sağlık çalışanları fiziksel, psikolojik ve mesleki olarak en zorlu süreci yaşamış, sonuç olarak en fazla hastalanan ve vefat eden çalışan grubu oldu.

Sağlık çalışanlarının ekonomik ve özlük hakları her geçen yıl giderek artan oranda erozyona uğruyor. Pandemi sürecinde de en fazla çalışan ve en fazla risk alan çalışan grubu olarak bu yoğun emek ve maruz kalınan riskin karşılığını alamadı.

Başta Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi olmak üzere birçok sağlık kurumunda ek ödemeler eksik yatırılıyor.

Mayıs ayında açılan ve yatak kapasitesi, yoğun bakım hacmi, büyüklüğü gibi konularda örnek bir kuruluş olarak lanse edilen, pandemiye karşı mücadelede de önemli bir merkez olacağı iddia edilen Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi’nde de ek ödeme sorunu artarak devam ediyor.

Haziran ve Temmuz ek ödemelerini hiç alamayan, Ağustos ve Eylül ayı ek ödemelerini ise eksik alabilen hekimler sorunun çözülmesi yönündeki taleplerini hastane yönetimine iletmelerine rağmen bir sonuç alamadılar.

"Şirket hastaneleri Hazine’nin Kasasını Mı Boşaltıyor?"

Eylül 2020’de yayımlanan Sağlık Bakanlığına bağlı döner sermaye işletmeleri "2019 yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu"nda yer alan ”Şehir Hastaneleri ile İlgili Olarak Döner Sermaye Bütçesinden Yapılan Bazı Ödemelere İlişkin Genel Bütçe ile Mahsup İşleminin Yapılmaması” bulgusunda özetle;

Şehir hastanesi sözleşmelerine ekli EK-18’in 4.7’nci maddesinde, şirketin çamaşır ve çamaşırhane hizmetleri, yemek hizmetleri, laboratuvar hizmetleri, görüntüleme hizmetleri ile sterilizasyon ve dezenfeksiyon hizmetlerini sunabilmesi için kullandığı doğalgaz, elektrik ve su tüketiminin idare tarafından şirkete yapılan hizmet ödemelerinden mahsup edileceği hüküm altına alınmış bulunuyor. Fakat buna rağmen uygulamada hastaneye ait tüm elektrik, doğalgaz ve su giderleri döner sermaye bütçesinden, hizmet giderleri ise genel bütçeden ödeniyor.

Döner sermayeden ödenen bu hizmetler için yapılan elektrik, doğalgaz ve su harcamalarına ilişkin mahsup işleminin genel bütçeden ödenecek hizmet ödemelerinden karşılanması ve bu miktarın ilgili hastane döner sermaye bütçesine aktarılması gerektiği de sözleşmelerde belirtiliyor.

"Döner Sermayeden Yapılan Ödemeler İade Edilmiyor"

Ancak Sayıştay raporundan anlaşıldığı üzere genel bütçeden ödenen hizmet bedelinden düşülen bu tutar, gider olarak ödeyen döner sermaye bütçesine aktarılmamış ve genel bütçede kalmış durumda.

Yani döner sermaye bütçesine aktarılması gereken tutarlar genel bütçede kalmakta ve döner sermaye bütçesi aleyhine bir durum ortaya çıkmaktadır.

Bir taraftan fiziksel, psikolojik ve mesleki yıkıma uğrayan hekim ve sağlık çalışanları şimdi de ek ödemelerinin ödenmemesi sonucu ekonomik olarak da tükenmişlik sınırına itiliyor. Diğer yandan ise sağlık çalışanlarına verilmesi gereken ek ödemenin karşılanacağı döner sermaye havuzuna şirket hastanelerinin doğalgaz, elektirik ve su harcama musluğu bağlanmış durumda.

"Sevgi, Şefkat, Güven Ve Umut Şirketlere..."

Şehir hastanelerinin kamu spotu reklamında belirtilen sevgi, şefkat, güven ve umudun vatandaşlara, hekimler ve sağlık çalışanlarına değil şirketlere verildiği belirtilen analizde "Ek ödemelerle ilgili yapılması gereken, tüm sağlık çalışanlarına hak ettikleri ücretin verilmesi ve yapılan tüm ödemelerin emekliliğe yansıtılmasıdır. Covid-19 ile mücadelede çalışanların ücretleri ve geçmişe yönelik yapılmış olan haksızlıkların telafisi için planlama yapılarak ek bütçe oluşturulması, ortaya çıkan ve sonrasında oluşabilecek adaletsizlikleri kısmen giderilmesine katkı verecektir. Esas olan da hekim ve sağlık çalışanlarının emeği ve alınterinin karşılığı olan, emekliliğe yansıyacak yeni bir maaş ve ödeme sistemine geçilmesidir" denildi.