İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu, koronovirüs sürecinde birçok fabrika iş yerindeki işçilerin sağlık ve çalışma durumlarını kapsayan rapor hazırladı. Rapora göre bir çok iş yerinde işçilerin hayatı risk altında. İşçiler ve çevre açısından gerekli önlemler alınmıyor. Üretimin azaldığı ya da durduğu işyerlerinde ise işçiler ya işten çıkarılıyor ya da ücretsiz izne gönderiliyor.

İSTANBUL - İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu olarak çeşitli sektörlere dair, koronavirüs salgını sürecinde İstanbul’da işyerleri açısından yaşananları inceleyerek raporlaştırdı. Rapora göre İstanbul’da kayıtlı olarak çalışan 4 milyon civarında çalışan işçi var. Fakat toplam işçi sayısı içerisinde işçilerin sadede 350 bini sendikalı işçi.
İstanbul’da sendikalı ve örgütlü işyerlerinde azami tedbirlerin ve gereken önlemlerin alınabildiği belirtilen raporda sendikasız işyerleri açısından durumun çok kontrolsüz bir şekilde ilerlemekte olduğu belirtilerek yaşamsal risklere dikkat çekildi.
Raporda İstanbul’daki sendikasız ve örgütsüz işyerlerindeki durum sektörlere göre derlenerek aktarıldı.

Petrol, Kimya, ve İlaç Sanayinde İşçiler Çıkarılıyor Ya da Ücretsiz İzne Zorlanıyor
İstanbul’da bu sektörde toplamda 150 bin civarında işçi çalışmakta ve 5 bin civarında sendikalı işçi var. Salgın sürecinde otomotiv yan sanayine üretim yapan firmaların birçoğu üretimi durdurdu. Yine sektörde yurt dışından gelen hammadde yokluğundan dolayı üretimini durduran işyerleri var. Ücretsiz izinler ve zorunlu yıllık izin kullandırtma sektörde oldukça yaygın şekilde uygulanırken, fabrikalardaki taşeron işçiler yoğun bir şekilde işten çıkartılıyor.

Tersanelerde Koronavirüs ve İşten Çıkarma

Liman, Tersane Ve Depo iş kolunda ise İstanbul’da toplamda 80 bin civarında işçi çalışırken bu iş kolundaki sendikalı işçi sayısı ise sadece 7 bin civarında.
Tuzla tersaneleri ve Ambarlı limanı başta olmak üzere koronavirüs vakaları görülüyor. Bu sektörde sendikalı işyerlerinde henüz vakaya rastlanmadı. Salgına karşı sendikasız işyerlerinde ise önlemler çok yetersiz. Ambarlı limanındaki zorunlu yıllık izne çıkarmalar var. Tersanelerde ücretsiz izin uygulaması yaygınlaşıyor.

Ticaret, Büro, Eğitim ve AVM İşyerlerinde Çoğu Kişi İşsiz Ya da Ücretiz İzin Dayatıldı
İstanbul’da bu sektörde 1 milyon civarında işçi çalışmakta ve 30 bin civarında sendikalı işçi var. İstanbul’da toplam AVM sayısı ise 136. AVM’lerde ve mağazalarda çalışan işçilerin büyük çoğunluğu ücretsiz izne çıkartıldı. Bu sektörde market işçileri ve internet üzerinden satış yapan yerler yoğun çalışıyor fakat buradaki işçilerin iş yükleri çok artmış durumda. İşçiler her gün binlerce kişiyle temas etmesine rağmen salgına karşı gerektiği şekilde tedbirler alınmıyor.

Gıda Sanayinde Ağır İş Yükü ve Salgın Riski
İstanbul’da gıda işkolunda 140 bin civarında işçi çalışmakta ve 10 bin civarında sendikalı işçi bulunmaktadır. Salgın sürecinde İstanbul’da gıda fabrikalarının yüzde 70’ine yakını üretimlerini artırmış durumda. Gıda üretimindeki artış nedeniyle işten atmalar yok fakat 50 yaş üstü ve risk grubunda olan işçilere, zorunlu yıllık izin kullandırtma veya ücretsiz izne çıkarma uygulamaları gittikçe yaygınlaşıyor. Özellikle sendikasız ve örgütsüz işyerlerinde koronavirüs salgını sonrası hijyen koşullarının sağlanmadığı görülüyor.

Toprak ve Cam Sanayinde iİşten Atmalar Artıyor
Çimento, Toprak ve Cam Sanayinde işe İstanbul’da bu işkolunda 25 bin civarında işçi çalışıyor ve sendikalı işçi sayısı ise 2.500 civarında. Cam başta olmak üzere seramik ve çimentoda işten atmalar yaşanıyor. Kronik rahatsızlığı olan işçileri ücretsiz izne çıkarma yaygınlaşıyor. Yurtdışına çalışan fabrikalarda 15-20 gün süreyle işlerini durduran işletmeler var.


Belediyelerde Keyfi Tutum ve Ücret Kesintileri
İstanbul’da Genel İşler ve Belediye işkolunda 250 bin civarında işçi çalışmakta ve 45 bin civarında sendikalı işçi bulunuyor. Bazı belediyelerde kronik rahatsızlığı ve sağlık raporları bulunan işçiler izin konusunda idarecilerin keyfi tutumundan dolayı sorun yaşıyor. Yine bazı belediyelerde salgın sürecinde dönüşümlü çalışmadan dolayı genelgeye de aykırı olarak yol ve yemek paraları kesiliyor.


Sağlık Kontrolleri Yetersiz, İşten Atmalar Artıyor
Dokuma, Hazır Giyim ve Deri iş kolunda ise İstanbul’da 400 bin civarında işçi çalışırken sendikalı işçi sayısı 15 bin civarında. Salgın sürecinde işkolunda daralma var ve salgını fırsata çeviren patronlar işten atmalara başladı. Sendikasız işyerlerinde sağlık kontrolleri ve hijyen önlemleri çok yüzeysel ve yetersiz. Tuvaletler başta olmak üzere ortak kullanım alanları çok sağlıksız.

Sağlık Emekçilerinde Salgına Yakalanma Artıyor
Sağlık ve Sosyal Hizmetler sektöründe İstanbul’da 100 bin civarında işçi çalışmakta ve 5 bin civarında sendikalı işçi bulunuyor. Sağlık işçilerine koruyucu ekipmanların sağlanmasında ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Koronavirüs testi pozitif çıkan sağlık çalışanı sayısı gittikçe artıyor. Memurlara verilen ek ödemeler işçilere yansıtılmıyor.

Ücretsiz İzine, Yıllık İzne Zorlanıyorlar
İstanbul’da taşımacılık sektörde 230 bin civarında işçi çalışmakta ve 30 bin civarında işçi sendikalı İşletmelerin yüzde 70’inde iş kaybı yaşanıyor. Risk grubunda bulunan taşıma işkolu işçileri, her geçen gün daha da yaygınlaşan iş kaybından dolayı yıllık izin ya da ücretsiz izne zorlanıyorlar.

Güvenlik Çalışanları da Ris Grubunda
İstanbul’da bu işkolunda 75 bin civarında işçi savunma ve güvenlik iş kollunda çalışıyor. Bu iş kolundaki sendikalı işçi sayısı ise 14 bin civarında. Risk grubunda olan işçiler, yıllık izin kullanmaya veya ücretsiz izne zorlanıyor. Salgın sürecinde İstanbul’da faaliyet gösteren Milli Savunma Bakanlığı, Sahil Güvenlik ve Jandarma Genel Komutanlıklarına bağlı işyerlerinde 3.200 işçi çalışmakta olup, kararname ile fabrikalarda gruplar halinde dönüşümlü çalışma sistemine geçilmiştir.

20 Günde 15 Binden Fazla İşçi İşten Çıkarıldı
İnşaat sektöründe ise İstanbul’da 450 bin civarında işçi çalışmaktayken ancak 5 bini sendikalı işçi.
Koronavirüs salgını sürecinde 11 Mart’tan bu yana yaklaşık 15 bin işçi işten çıkartıldı. İnşaat şirketlerinin toplu işçi çıkarmaları ve hiçbir sağlık kontrolü yapılmadan otobüslere doldurulup memleketlerine gönderilmeleri de sık sık haberlere yansıyor.

Basın, Yayın, Gazetecilik iş kolunda ise İstanbul’da 55 bin civarında işçi çalışmakta ve 2.500 civarında sendikalı işçi var. Salgın nedeniyle verilen izinler yıllık izinlerden düşülüyor.

İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu, raporunda birçok fabrika ve işyerinde koronavirüs testi pozitif çıkan işçilerin olduğunu belirterek, milyonlarca işçinin canının ve sağlığının tehlikede olduğuna dikkat çekti. Zorunlu çalışılması gereken işyerleri dışında tüm işçilerin ücretli izin hakkının kullanılması gerektiği belirtilen raporda, bakanlık tarafından askıya alınan toplu sözleşmelerin bir an önce imzalanması gerektiği ve sendikalaşma hakkını gasp eden uygulamanın kaldırılması gerektiği belirtildi.