Dünya

Fransa’da, Macron hükümeti tarafından meclisteki oylamayı devre dışı bırakmak için anayasanın 49.3 maddesini kullanarak emeklilik yasasını onayladı, Fransa yangın yerine döndü.

Hükümetin onayladığı emeklilik reformu, emeklilik yaşını 62'den 64'e çıkaracak, emekli maaşı ve sosyal haklara hak kazanılabilmesi için 43 hizmet yılını doldurmuş olması gerekecek. Sendikalar ve siyasi partiler ise maaş ve emekli maaşlarının artırılmasını, emeklilik yaşının 60'a düşürülmesini istiyor.

10 Ocak’ta yasa tasarısının gündeme gelmesinden bu yaba sık sık eylem yapan, ard arda greve çıkan Fransa işçi sınıfı, son haftalarda tamamen hayatı durdurdu. İşçiler hükümetin kendilerine saldırısını “haçlı seferi” olarak nitelendirdi.

16 Mart Perşembe sabahı Senato, emeklilik reformunun nihai metnini onayladı ve metin, öğleden sonra oylanacak olan parlamentonun alt meclisinin eline geçti. Ancak hükümet, Yasama Meclisinden kaçmayı mümkün kılan Anayasanın 49.3 maddesine dayanarak, Parlamentonun oyu olmaksızın emeklilik reformunu onayladı. Aynı gün binlerce emekçi, Paris Place de la Concorde'da toplandı, Marsilya, Nantes, Rennes ve Bordeaux'da da eylemler yapıldı. İşçi ve emekçilerin yanı sıra, öğrenciler de bu reforma karşı çıktı ve üniversite kampüslerinde işgal eylemleri yayıldı. Jóvenes Rebeldes platformuna göre öğrencilerin %75'i reforma karşı.

CGT üyeleri, 17 Mart günü hükümetin emeklilik reformunu geçirmek için 49.3'ü kullanmasını protesto etmek için sabah erken saatlerde Paris çevre yolunda trafiği durdurdu. Ve o gün, Nantes için tam anlamıyla “Barikatların Gecesi” oldu. Yapılan açık çağrılarla birkaç saat içinde on binlerce insan bir araya geldi. Birkaç saat boyunca şehir merkezinde düzinelerce barikat alevlendi. Tekellerin vitrinleri parçalandı, polis saldırılarına havai fişeklerle karşılık verildi.

Yangın Rennes, Paris, Marsilya ve Lyon da da yayıldı... Spontane eylemlerin ardından sendikalar, 23 Mart Perşembe günü için grev çağrısı yaptı. 7 Mart'tan beri grevde olan Normandiya Rafinerisindeki grevciler, tesislerin kapatılması yönünde oy kullandı. Fransa'nın en büyük rafinerisi için rafineri faaliyetlerinin tamamen durdurulması, dönüşü olmayan bir nokta. Donges'de CGT, grevin 24 Mart'a kadar devam edeceğini duyururken, komşu akaryakıt deposu 16 Mart'tan beri grevdeydi. Ülkedeki diğer rafineriler ve elektrik dağıtım şirketleri de çağrılara hızla yanıt verdi ve greve çıktı.

Temizlik işçilerinin greve çıkmasıyla, Paris sokaklarında binlerce ton toplanmayan çöp çürüdü, her gün yüzlerce protestocu tutuklandı.

Fransızlar, aynı zamanda Fransa'nın Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü'nden (NATO) çekilmesi ve Ukrayna'ya silah sevkiyatının derhal durdurulması için de pankartlar açtı, "ABD ve NATO'nun kışkırttığı savaşı durdurun" ve "Özgürlük, Hakikat, Direniş" dediler.

21 Mart Salı sabahı Fos-sur-Mer petrol yatağında fabrikayı kapatmış, kamyonların giriş ve çıkışını engelleyip petrol işlenmesini engelleyen yüzlerce işçiye saldıran bir grup çevik kuvvet polisi geri püskürtüldü. Depo kapısında kendileriyle dayanışmak için gelenlerle birlikte yarım saat boyunca polisin gaz bombalı saldırılarına karşı mücadele ettiler ve polis nihayetinde takviye kuvvet çağırmak zorunda kaldı.

22 Mart günü Macron bir televizyon röportajında emeklilik reformunu uygulama planını yineledi ve işçi emekçilere boyun eğmeyeceğini gösterdi.

23 Mart Perşembe günü büyük bir seferberlikler salladı Fransa'yı, işçiler parlamentoda oylama yapılmadan kabul edilen emeklilik reformunu geri çekmesi için Cumhurbaşkanı Macron'a ültimatom verdi.

250'den fazla yerde 3,5 milyon kişi sokaklara döküldü. İşçiler, enerji, ulaşım, demiryolları, limanlar, havaalanları, endüstriler, okullar, kolejler ve üniversiteler, atık yönetimi dahil belediye hizmetleri ve büyük şehirlerdeki ana yolların, köprülerin ve döner kavşakların sıkılaştırılmış ablukaları gibi kritik alanlarda iş bırakmaya devam etti. Toplu taşıma aksadı, okullar ve üniversiteler kapandı.

Çevik kuvvet polisi ile eylemciler arasında şiddetli tartışmalar yaşandı, Rennes’de polisler, halkı dağıtmak için tazyikli su ve göz yaşartıcı gaz kullandı. Lorient'te öfkeli halk devlet dairelerine ve bir polis karakoluna saldırdı, Bordeaux’da belediye binasını ateşe verdi, Lyon'da bankaları hedef aldı. Yaklaşık 1000 çöp bidonu ateşe verildi. Taşımacılık işçileri Gare de Lyon istasyonundaki tren raylarını da kapattı.

Polisler gün boyu yaklaşık 457 kişiyi gözaltına aldı.

Hükümet, 26 Mart günü Fransa’yı ziyaret edecek olan İngiltere Kralı Charles'ın resmi ziyaretini erteledi. Sendikalar ise 27 Mart Pazartesi günü yeni bir grev çağrısı yaptı. Salı günü de yeni bir ulusal grev günü ilan edildi. Yapılan anketlere göre Fransızların %70'i emeklilik reformuna karşı çıkıyor.